Ɛnduuyisim

(Papɩsɩna-kɛ nɛ ɖooo Ɛɛnduuyism)

Ɛnduuyism ŋgbɛyɛ, payaɣ-ɖɩ ɖɔɖɔ se "sanatadharma". "Maatɛŋ Paɣtʋ." Pɩtɛkɛ nɔɔyʋ lɩzɩna Ɛɛnduuyism ŋgbɛyɛ. Ɖɩfɛyɩna kpaaŋ. Ŋgbɛyɛ nɖɩ ɖɩkɛ kɩbɩnɖɛ siŋŋ nɛ halɩ nɛ sɔnɔ ɖɩwɛɛ. Ɛyaa miiliyaarɩ kʋɖʋm wɛ Ɛɛnduuyism ŋgbɛyɛ taa. Kedeŋa yɔɔ cɩnɛ KrɩstianismIizilaam pɛ-aŋgba wayɩ lɛ, Ɛɛnduuyism ŋgbɛyɛ kɩlɩna tɔyʋʋ. Ɛndɩ ɛjaɖɛ taa ɖɩn̄ɔɔ nɛ peeye ɖɔɖɔ ɖɩkɩlɩ tɔyʋʋ.

Mbʋ Ɛɛduuyism ŋgbɛyɛ wɛ ndɩ kpem nɛ aŋgba lɛɛna yɔɔ lɛ se ɖɩfɛyɩna nayaa ɖɩfɛyɩna "dogmes waa". Mba pɛwɛ ŋgbɛyɛ nɖɩ ɖɩ-taa yɔ, pɔtɔŋ se tɔm ndʋ pukuli tɩ-yɔɔ nɛ pɩwɩlɩ Ɛɛndɩ lɔnsɩŋɖaa yɔ, ti-ɖeke koŋ tɩ-yɔɔ pʋwɛɛ se ɛyʋ ɛɖɔ. Tɔm ndɩ ndɩ ndʋʋ pɛkpɛndaa nɛ payaɣ se "Veda". Pɔtɔŋ se "Veda" ɖeke koŋ wɛŋna ɖoŋ pɩtɩŋa payɩ pʋ-yɔɔ. Toovenim lɛ, payaɣʋ se Ɛɛnduu n̄ɩma, malɩŋ weyi ɛcalɩ wobuu Ɛɛndɩ ɛjaɖɛ taa yɔ ɛyana mba pɛwɛ Ɛɛdu kajalaŋa taa yɔɔ mbʋ. Ɛlɛ, ɛyʋ ɛn̄ɩna siŋŋ yɔ ɛnaɣ se mba payaɣ se "Indo-aryens waa yɔ, pɛ-Ɛsɔ sɛtʋ ndʋ payaɣ se "Vedique" yɔ, tɩ-yɔɔ pɩtɩŋnaa nɛ Ɛɛduuyism ŋgbɛyɛ n̄ɔ. "Indo-aryens waa" sʋ Ɛɛndɩ ɛjaɖɛ taa nɛ pɩla pɩnzɩ 1500 nɛ pʋcɔ palʋlʋʋ Yeesu Krɩstʋ. Ɛnduu waa tisuu ɛsɔnaa sakɩyɛ yɔɔ. Pɔ-cɔzɔnaa tɔm patɩŋɩɣ. Palakɩ ɖɔɖɔ ɛzɩ sɩyɩnaa layaa lakʋʋ yɔ.

Halɩ pa-sɩyɩnaa latʋ taɣna ɛyʋ waɖɛ yɔɔ kadayʋʋ nɛ politiiki nɛ ɛzɩma mbʋ polu yaa pama wondu ndɩ ndɩ yɔ nɛ ɛsɔmɩnʋʋ tɛɛ pʋtʋnaa ndɩ ndɩ n̄ɩnʋʋ nʋmɔʋ taa nɛ ɛzɩma mbú ɛyʋ maɣzʋʋ nɛ wezuu caɣʋ mbʋ ɛyʋ cakɩ yɔ pʋ-tɔm taa nɛ ɖɔkɔtɔ tʋmɩyɛ taa.