Jacques Lacan

kpaaŋ kʊdɔmɩŋ fɛɖʊ, ɛyʊ maɣzɩm tʊmɩyɛ kpɛlɛkɩyʊ Fransɩɩ

Jacques Lacan, palʊla ɛyʊ ɛnʊ ɖomaɣ fenaɣ kɩyakʊ 13 pɩnaɣ 1901 Paarii tɛtʊ naatozo ndʊ taa nɛ ɛsɩ salaŋ fenaɣ kɩyakʊ 9 pɩnaɣ 1981 Paarii tɛtʊ loɖo ndʊ taa, ɛyʊ ɛnʊ ɛɛkɛ kpaaŋ kʊdɔmɩŋ fɛɖʊ, ɛyʊ maɣzɩm tʊmɩyɛ kpɛlɛkɩyʊ Fransɩɩ tɛtʊ taa. Ɛlaba ɖɔkɔtɔ naa sukuli piŋ mbʊ lɛ, ɛsɔɔlɩ nɛ ɛcɛlɛ ɛ-tɩ kɛ kpaaŋ kʊdɔmɩŋ tʊmɩyɛ nɛ ɛmʊ takayaɣ sɔsɔ ŋga kawɩlɩ se tovonum lɛ ɛkpɛlɛka tʊmɩyɛ nɛ ɖɩ-mʊna-ɩ yɔ pɩnaɣ 1932.

Palaba kedeŋa kpeekpe you naalɛ ŋgʊ wayi yɔɔ ɛ-tʊmɩyɛ kpa ɖoŋ keekee. Ɛpɩɣyɩɣ pɩlɩna mbʊ se ɛyaa ɛpɩsɩ Freud lɩmaɣza yɔɔ. Ɛɖɩna ñɩnʊʊ mbʊ lɛ, ɛyʊ kʊyʊm ɛnʊ ɛlakɩ kedizasi kpaɣ pɩnaɣ 1953 ŋtalɩ 1979 wɛɛ taa nɛ halɩ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩtɔ se pɩkɔɔ pɩtalɩ ɛ-sɩm pɩnaɣ.

Jacques Lacan ɛnɛ, ɛkɛ kajalaɣ tʊ kɛ ɛ-caa nɛ e-ɖoo pɔ-cɔlɔ ɛlɛ paakɛ ñɩm tɩnaa. Ɛ-caa liɖe taa ɛ-cɔzɔ kaakɛ pɛdɩyʊ wondu ɖɩɣa sɔsɔ nakɛyɛ taa, ɛlɛ halʊ Julie Dessaux kaakɛ weyi ɛkpɛlɛkaɣ ɛ-cɔlɔ tʊmɩyɛ kɔɔ.

Jacques Lacan laba e-sukuli kɛ Stanislas kɔlɛɛzɩ taa pɩkɛ sukuli ŋgʊ kɩɩwɛ kɩ-tɩ yɔɔ ɛlɛ kɩkɛ katoliki ŋgʊ, peeɖe ɛlaba kpaɣ pɩnaɣ 1907 ɛ-tɛ ɖamɩŋ cikpeŋ nɛ hɛkʊ ñɩŋ, ŋgʊ pɩwɩɣa-ɩ paa ɛzɩmta nɛ ɛtapɩzɩɣ sukuli wobu kɩyakɩŋ tɩŋa. Palʊla ɛ-ñʊʊ yɔɔ tʊ pɩnaɣ 1902 nɛ ɛsɩ pɩnaɣ 1904 pɩlɩna hɔyɛ kʊdɔŋ yɔɔ. Ɛ-kɔɔ Madeleine Marie Emmanuelle, walɩ ɛ-ɖɛtʊ nɔɔyʊ Jacques Houlon, kɛlɛ ɛcaɣ pɔ-cɔlɔ Indochine alɩwaatʊ sakɩyɛ kpem, palʊla ɛlɛ pɩnaɣ 1903. Marc Marie ɛ-tɛɛ tʊ kɛlɛ ɛlɛ wɛna pɩnzɩ lʊbɛ, ñapɩsɩ pʊwayi yɔ maacɔ nɛ ɛ-hɩɖɛ kɛlɛ François.