Lakaɣ

Paa kʋnʋŋ ŋgʋ kɩ-taa, lakaɣ kɛŋna tɔm loyaɣ ñʋʋ. Papɩzɩɣ pɔyɔɔdɩ se lakaɣ kɛŋnɩ tɔm loyaɣ taa tɔmpiye nɖɩ ɖɩkɩlɩ wazaɣ kpem yɔ. Lakaɣ yekina nɛ ɛyʋ nɩɩ tɔm loyaɣ tɔbʋʋ.

Kabɩyɛ tɔm yɔɔdaɣ taa lɛ, tɔm loyaɣ yaa tɔm caŋga ŋga kɛwɛ tobi yɔ, kɛwɛna tʊkasɩ naadozo.

Ɖɩcɔnɩ tɔm loyaɣ kanɛ nɛ ɖɩna:

Abalʋ /tɔkɩ/ mʋtʋ.

Abalʊ =laɖʊ

tɔkɩ =lakaɣ

mʊtʊ =lakaɣ tɛzɩyʊ yaa lɩmaɣzɩyɛ tɛzɩyʊ

Yee pɔɔyɔdɩ yem se « Abalʋ, mʋtʋ. » Tɔm loyaɣ kanɛ kataawɛɛnɩ tɔbʋʋ nɩʋ. Pʋ-yɔɔ paa tɔm loyaɣ ŋga lɛ, pʋwɛɛ se kɛwɛɛnɩ « lakaɣ ».

Ɖɩtasɩ cɔnaʋ tɔm loyisi sɩnɛ kanɛ nɛ ɖɩna

Kolaa nɛ ɛ-taabalaa pamakɩ pombo sukuli kadaɣ taa.

Mon-ɖoo sɔkɩ kpamla sɔɔyɛ taa.

Pɔyɔɔdɩ yem se «  Kolaa nɛ ɛ-taabalaa pombo sukuli kadaɣ taa », ɛyʋ ɛɛpɩzɩɣ ɛnɩɩ  ndʋ pacaɣ yɔɔdʋʋ yɔ.

Ɖɔɖɔ lɛ, paatɔma yem se «  Mon-ɖoo kpamla sɔɔyɛ taa », pɩɩwɛɣ tɔbʋʋ nɩʋ.

Yee mbʋ, lakaɣ kɛŋnɩ tɔmpiye keem paa tɔm loyaɣ ŋga ka-taa.

Paɣtʊ

Laɖʊ nɛ lakaɣ paakpɩtɩɣna ɖama, pɛwɛ nɖeke nɖeke.