Maŋgʊ tɛtʊ

Maŋgʊ kɛ Togo ɛjaɖɛ taa tɛtʊ sɔsɔtʊ natʊyʊ. Payaɣ tɛtʊ tʊnɛ ɖɔɖɔ se Sansaani Maŋgʊ nɛ Maŋgʊ kɛŋna Kadasɩ hɔɔlʊʊ (Savanes) taa tɛtʊ sɔsɔtʊ natʊlɛ ñɩndʊ. Pʊtɔbʊʊ se Tapaŋgʊ wayɩ lɛ, Maŋgʊ tɩŋgʊʊna. Tɩʊ nakʊyʊ wɛɛ nɛ payaɣ-kʊ ɖɔɖɔ se maŋgʊ, pɩfɛyɩ se piyiidi ɛyʊ nɛ ɛmaɣzɩ se tɩʊ tɔm pɔyɔɔdɩɣ cɩnɛ. Cɩnɛ lɛ, Togo ɛjaɖɛ taa tɛtʊ natʊyʊ tɔm kɛ pɩkɛnaa.

TG-Mango

Maŋgʊ tɛ walanzɩ taa makɩɣna ɛkɩktaarɩnaa ɛzɩ 3 700 yaa kilomɛtanaa 37 km2 . Pɩnaɣ 2010 taa pakala ɛyaa tɛtyʊ ndʊ tɩ-taa lɛ, paakpɛnda ɛyaa ɛzɩ 742 39 yɔ. Egeetiye nɖɩ payaɣ se Ooti yɔ, ɖɩ-tɛ tɛtʊ sɔsɔtʊ kɛlɛ Maŋgʊ.

Maŋgʊ posina Tapaŋgʊ ɛzɩ kilomɛtanaa75 yɔ. Pɔɔ ŋga payaɣ-kɛ se Oooti yɔ, ka-lɩm tɩŋgʊʊŋa tɛtʊ sɔsɔtʊ tʊnɛ tɩ-taa. Ooti pɔɔ kɛnɛ, ŋga kɛŋ̀na Togo ɛjaɖɛ taa pɔɔ sɔsɔɣa naalkɛ ŋga, pʊ-tɔbʊʊ se Mɔnɔ pɔɔ wayi lɛ, Ootii tɩŋgʊʊna ɖaalakɩŋ taa.