Pɛliziki kɛna Erɔpɩ nɛ wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa ɛjaɖɛ naɖiyɛ nɛ ajɛya wena acɔ-ɖɩ nɛ ata yɔ ana yɔ: Fransɩ, Peeyii-Baa, Caama, Lugizamburi nɛ Hayʊ kiŋ teŋgu. Politiki hɔɔlɩɣ taa lɛ, ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩkɛna tɛtʊ ndʊ tɩ-taa ajɛya cikpena nayɛ kpɛndaa nɛ aɖʊ nɔɔ nɛ awɛɛ kpɛm yɔ. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩwɛ Erɔpɩ ajɛya looɖo wena acalɩ ɖama nɩnaʊ se aɖʊ Erɔpɩ ajɛya kɩkpɛndɩɣ ŋgbɛyɛ yɔ. Pɩtasɩ ɖɔɖɔ lɛ, Pɛlɩzɩkɩ tɛtʊ sɔsɔtʊ taa, Burukisɛɛlɩ, kɛ ketiizasi sɔsɔsɩ ɛzɩ Erɔpɩ paɣtʊ lɩzɩya ketiizaɣ, Erɔpɩ lɔntasɩya ketiizaɣ nɛ Erɔpɩ taa tɔm heyiyaa akpeɣla palakɩ-sɩ. Peeɖe ɖɔɖɔ palakɩ OTAN ketiizasɩ sɔsɔsɩ tɩɩtɩŋɛ. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ walanzɩ kilomɛta akpaba naalɛ taa wɛ ɛzɩ 30 528 yɔ nɛ ɖi-taa ɛyaa ɖɛ ɛzɩ miliyɔɔnaahiu nɛ kʊɖʊm yɔ.

Pɛliziki
Belgique

Pɛliziki tɛlɛŋa

Pɛliziki Kɩɖaʋ kɩdɛɛka

Pɛliziki Ɛjaɖɛ tɛ tampaɣ
Tʋmɩyɛ taa kʋnʋmɩŋ: .
Tɛtʋ sɔsɔtʋ: .
Ɛjadɛ kɛ mbʋ yɔ: .
Ɛjaɖɛ ñʋʋdʋ: Wiyaʋ Philippe
Ɛjaɖɛ walanzɩ: 30,528 km²
Samaɣ ñʋʋ: 11,250,585 (2016)
Tɛtʋ hɔɔlʋʋ samaɣ ñʋʋ: 363.6 km²
Internet nimaɣ: .

Pɛlɩzɩkɩ ɛjaɖɛ wɛ Erɔpɩ hɔɔlɩɣ ŋgʊ pɔyɔɔdɩɣ caama tɔm yɔ nɛ ŋgʊ kʊkʊ ñɛwɛ Romani yɔ ɛ-hɛkʊ taa; pʊyɔɔ kɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa kʊnʊmɩŋ sɔsɔŋ nɩɩlɛ wɛɛ kpayɩ: mba pɔyɔɔdɩɣ neyeeɖɛrilanɖi yɔ nɛ fransɩ mba. Kacalaɣ taa mbaw wɛ ɛzɩ 57 kɛ mɩnɩʊ yɔɔ yɔ nɛ fransɩ mba ñɛwɛ ɛzɩ 43 kɛ mɩnɩʊ yɔɔ yɔ. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa mba pɔyɔɔdɩɣ caama yɔ pɔdɔɖɔɔ ɛlɛ komina sima mbʊ ɖɔɖɔ.

Ɖooo caanaʊ taa lɛ, Pɛlɩzɩkɩ, Peeyii-Baa tɛ kewiyaɣ kpelaɣ nɛ Lugizamburi ajɛya anɛ aawɛ kpɛ̂ nɛ payaɣ-yɛ se Peeyii-Ba nɛ pɩɩkɩlɩ ɛzɩ Penelukisi yɔ zalanzɩ.

Pɛlizk nɛ Erɔpɩ ajɛyɛ naayɛ kpeelina nɛ alɩzɩ Erɔpɩ ajɛya kɩkpɛndɩɣ ŋgbɛyɛ nɛ Benelux kɛ salaŋ fenaɣ kagbanzɩ pɩnaɣ 1944, pɩtasɩna Erɔpɩ ŋgbɛyɛ nɖɩ ɖɩcɔŋna charbon nɛ acier yɔ kɛ ɖomaɣ fenaɣ litoozo pɩnaɣ 1951 nɛ Roma ɖama nɩnaʊ takayaɣ kɛ lakɩŋ fena 25 pɩnaɣ 1957.

Pɛlɩzɩkɩ ɛjaɖɛ taa lɛ awiya ɖiyuna nɛ ɖi-wiyau kɩfalʊ payaɣ se Pɛlɩzɩkɩ Philippe; ɛkɛna wiyau lʊbɛ ñɩnʊ ɖooo hasɩ yaɖɛ fenaɣ nɛɛlɛ nɛ kʊɖʊm pɩnaɣ 2013. Pɛlɩzɩkɩ ɛjaɖɛ taa ɛsɔ sɛtʊ aŋgba ɖɔɔ ɛlɛ katoliki ŋgbɛyɛ kɩlɩna tɔyɩɣ, pʊwayɩ lɛ, malɩŋ, ɛsɔ sɛtʊ kaɖɩnaʊ ŋgbɛyɛ Yuɖa mba ɛsɔ sɛtʊ ŋgbɛyɛ, krɩstʊ mba ŋgbɛyɛ, Puudaa ɛsɔ sɛtʊ ñɩnɖɛ nɛ Yehova aseɣɖe ñɩindɛ.


Eerɔpɩ
CaamaƐsɩpaañɩFatiikaŋFransɩɩHɔŋiriiIrɩlandɩIsilandɩItaaliiKewiyaɣ KɩkpɛndaɣKrɛsɩLiechtensteinOtirisiPɛlizikiPeyibaaPiyeeloorusiPɔlɔɔñɩPɔritigaalɩPuligariRuusiiSiloveniSiloovaakiiSuwiisiSʊyɛdɩUkurɛnɩ