Puyenezɛrɩ
Puyenozɛrɩ kɛna Arzantiini ɛjaɖɛ taa tɛtʊ nɖʊ tɩ-taa ɖeu nɛ ndʊ ɖɔɖɔ kɛŋna peeɖe tɛtʊ sʊzɔtʊ. Amerika nɛ hadɛ kiŋ tɛtʊ sɔsɔtʊ kpeekpe ta payɩ lɛ, Sao Poolo tɛtʊ wayɩ, Puyenezɛrɩ ñɩndʊ taa kɛ ɛyaa kɩla ɖɔɖɔ. Pɩtasɩ ɖɔdɔ lɛ, pakpaɣ tɛtʊ sʊzɔtʊ hiu nɛ looɖo (16) wena a-taa ɛyaa kɩla ɖɔʊ kɛ keteŋa kpeekpe taa kɔyɔ, Puyenezɛrɩ ñɩndʊ wɛ a-taa. Pɩnaɣ 2005 taa pɔcɔnaa nɛ pana yaa pamazɩ se kaakaa pɩnaɣ 2015 lɛ peeɖe ɛyaa talɩ miliyɔɔnaa 3 090 900.
Puyenezɛrɩ tɛtʊ kpeekpe taa nɛ pɩtasɩna tɛtʊ ndʊ tɩ-tɛ egeetiye nɖɩ payaɣ-ɖɩ se Puyenezɛrɩ Sɔsɔʊ yɔ, pɩ-taa ɛyaa kpeekpe kpɛnda miliyɔɔnaa hiu nɛ naanza nɛ hɔɔlɩʊ (14 500 000). Pamazɩ Puyenezɛrɩ tɛtʊ lɛ tɩ-walanzɩ taa maɣna kilomɛtanaa agbapa 305. Puyenezɛrɩ tɛtʊ taa ɛyaa tɛ cazɔnaa nabayɩ kɔyɔ Ɛsɩpaañɩ ɛjaɖɛ taa mba nɛ lɛɛba ñalɩna Italii. Tɛtʊ tʊnɛ tɩ-taa ɛyaa mba palakɩ katolika tɛ cɔɔcɩ yɔ, mba kɩlɩna ɖɔʊ.
Puyenezɛrɩ tɛtʊ taa kɛ teŋu ŋgʊ hɔɔlʊ ŋgʊ kɩkɩla paɣlʊ yɔ kɩwɛ nɛ peeɖe ɖɔɖɔ kɛ politiki nɛ ɛsɩndaa wobu tʊma kɩla wɛʊ. Pɩnaɣ 1536 taa kɛ sɔdɩŋ weyi payaɣ-ɩ se Mendoza tɛ Pedro nɛ Garay taa Juan yɔ pɔñɔza Puyenezɛrɩ tɛtʊ tʊnɛ. Ɛlɛ Mendoza tɛ Pedro kaapazɩna lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ ɖooo pɩnaɣ 1536 pʊcɔ nɛ ɛtaabalʊ Garay taa Juan ñasɩna-ɩ pɩnaɣ 1580.