Rɩkɛɛ
Kpakpayaɣ sɔsaɣ nakɛyɛ payaɣ sɛ rɩkɛɛ. Kpakpasɩ ńzɩ, sɩkɛ nzɩ payaɣ se "cartilagineux" waa yɔ. Sɩ-n̄ʋŋ taa nɛ pɔŋ nɛ pɔŋ ɛnʋ ɛtalɩɣ ɛzɩ kakpaanzɩ yaa lʋbɛ mbʋ yɔ. Sɩwɛna keŋ si-siɣa taa nɛ sɩ-n̄ʋŋ cɔlɔ ɛzɩ kpakpasɩ lɛɛsɩ yɔ. Rɩkɛɛnaa wɛ paa lɩŋgamʋʋ ŋgʋ kɩ-taa. Kpakpasɩ ńzɩ, sɩwɛ ɖɔɖɔ pɔsɩ sɔsɔsɩ nasɩyɛ taa.
Pɔɖɔ rɩkɛɛnaa pɩlɩʋ ŋgʋ kɩwɛ rais naa taa yɔ. Paa nɛ mbʋ yɔ, rɩkɛɛnaa wɛ pɩlɩʋ cikpeluu ŋgʋ payaɣ se élasmobranche yɔ kɩ-taa; ɛzɩ Cladoselache nɛ Xenacanthus naa yɔ. Pana kajalaɣ rɩkɛɛnaa ɖooo Tɛfoniyɛɛ alɩwaatʋ taa, pɩlaba ɛzɩ pɩnzɩ 420 "Ma' mbʋ yɔ. Rɩkɛɛnaa kɛ Kɩrɛstasɩ nɛ ɖɩnaaʋ -sɩ sɔnɔ, pɩlaba ɛzɩ pɩnzɩ 100 "M" yɔ. Rɩkɛɛnaa wɛ ndɩ ndɩ. Sɩtala tindima 465 mbʋ yɔ. Pɛtɛyɩ-sɩ pɩlɩŋ 35 taa.
Rɩkɛɛnaa nabɛyɛ ɖɩma, ɛlɛ, patɩlɩ-wɛ nɛ pɔ-mɔɔ wena atapʋʋda yɔ. Rɩkɛɛnaa ɖaɣlakɩŋ talɩ ɛzɩ santimɛtɛnaa 17 mbʋ yɔ. Mba paɖaɣlɩ ḿbʋ yɔ, paba lɛ Etmopterus perryi n̄ɩma. Mba payaɣ paba se "rɩkɛɛ-baalɛɛnɩ" waa yɔ, paba ɖaɣlakɩŋ talɩ ɛzɩ santimɛtɛnaa 20 mbʋ yɔ. Paa mbʋ yɔ, "rɩkɛɛ-baalɛɛnɩ" tɔkɩ mbʋ payaɣ se planktɔŋ yɔ nɛ kɩcakɩ wezuu. Teŋgu tɛɛ kʋsʋʋ mɩɩɩ nɛ kihikiɣ kɩ-kʋtɔɔm. Rɩkɛɛnaa sakɩyɛ kɛ mba pɔtɔkɩ nandʋ yɔ. Pakpaɣ-tʋ ɖɔɖɔ kamaɣ fɛyɩ. Rɩkɛɛnaa wɛ paa teŋgu ŋgʋ lɛ kɩ-taa. Papɩsɩɣ petii teŋgu tɛɛ halɩ pɩtalɩ ɛzɩ mɛtanaa 2 500 mbʋ yɔ. Rɩkɛɛnaa tɔsɔɔlɩ caɣʋ lɩm mbʋ pʋwɛ leleŋ yɔ pɩ-taa, ɛlɛ, Rɩkɛɛnaa lɛlaa n̄acakɩ pɩ-taa, ɛzɩ mba payaɣ se "rɩkɛɛ-bouledogues" waa nɛ "rɩkɛɛ de rivière" waa yɔ. Kpakpasɩ sɩnɛ, sɩsɩ pɩsɩɣ sɩcaɣ teŋgu lɩm taa sɩtɛ sɩcaɣ lɩm mbʋ pʋwɛ leleŋ yɔ pɩ-taa.
Hɛɛnzɩ ɛzɩ kagbaanzɩ yaa lʋbɛ mbʋ yɔ wɛ rɩkɛɛnaa tamasɩ tɛɛ nɛ hɛɛnzɩ nzɩɩ pefeziɣna. Rɩkɛɛnaa wɛnɩ pɔɔyɩŋ nɩɩyɛ po-tomnasɩ yɔɔ nɛ pɩkandɩɣ pɔ-yɔɔ nɛ kʋdɔmɩŋ nɩɩyɛ ɛɛsʋʋ po-tomnasɩ taa. Pɔɔyɩŋ ɛnʋ ɖɔɖɔ ɛlakɩna nɛ payaɣ lɩm camɩyɛ. Rɩkɛɛnaa nɔsɩ taa kela pɩla yem pɩlaɣpɩlaɣ nɛ kɩbɩna holuu nɛ kɩfana n̄ɔn̄ɔʋ.