Contenu supprimé Contenu ajouté
|
|
|
'''Suluu''', kʊnʊŋ ŋgʊ kɩ-ta lɛ, ''isizuluisiZulu'', kɛ kʊnʊŋ ŋgʊ kɩ-tɛ nɛ ŋguni ɖɩɣa taa yɔ. kɩ-ta peeɖe ɖɩnaɣ Xhona nɛ ndébéléNdebele nɛ pantuu waa kʊnʊmɩŋ. Kɩ-kɛ ɖɔɖɔ kʊnʊŋ ŋgʊ kɩnɩyaa ɖɔɔ sakɩyɛ yɔ [[Afrika nɛ kɩhaɖɛHadɛ kɩŋkiŋ]] yɔ.
Suluu kʊnʊŋ ŋgʊ ɛyaa miiliyɔɔ waa nakʊ yɔɔdʊʊ-kʊ, pada peeɖe lɛ, ɛyaa mɩnɩʊ yɔ lɛ, hɩŋ nakʊ nɛ kɩgbanzɩ wɛ [[Afrika nɛHadɛ Haɖɛ kɩŋkiŋ]]. Suluu kʊnʊŋ kɛna kɩwabɩɣ Kwazulu-Natal ajɛyɛ hɔɔlʊʊ, kɩ-kɛ kʊnʊŋ ŋgʊ kɩkɩlɩɣ walʊʊ Mpumalanga nɛ Gauteng ajɛyɛ hɔɔlɩŋ taa. Suluu kʊnʊŋ pakɩlɩɣ yɔɔdʊʊ Afrika nɛ Hadɛ. Kɩpɩsɩɣ ɛjaɖɛ kewiyaɣ taa kʊnʊŋ lɛɛkʊ kʊnʊmɩŋ hiʊ nɛ kʊyɔm weyi ɛkɛ kewiyaɣ kʊnʊmɩŋ mɩzasɩ tɛyʊʊ alɩwaatʊ taa yɔ Afrika nɛ Haɖɛ yɔ.
Suluu ɖɩlɩyɛ hɔɔlʊʊ wɛ sɔnɔ Tanzaanɩ[[Tanzani]] egetiye taa kɛnɛ. Pɛdɛ wɛʊ Afrika nɛ haɖɛ wɩlɩɣ se ɖooo kpaɖʊ hiu nɛ naanza ŋgʊ taa pɔkɔma. Ɖɔɔɖɔ ɛzɩ Afrika nɛ Haɖɛ ɛjaɖɛ taa kʊnʊmɩŋ lɛɛŋ yɔ, Suluu kɛ-kɛ kʊnʊŋ ŋgʊ pɔyɔɔdɔɣ-kʊ kɩyɔɔdʊʊ yɔ nɛ nɔɔ nɛ naŋgbaŋgʊʊ yɔ pɔcɔ Erɔpʊ[[Eerɔpʋ]] tɔm kɩɖeɖetʊ heyiya talɩ. Mba mana kʊnʊŋ ŋgʊ nɛ latɛŋ matʊ taa.
Kɔnaɣ takayaɣ ŋga kata pama suluu tɔm kɛ Ɛsɔ tɔm lɩzɩɣ takayaɣ kiɖeɖeɣa, kalɩɣ pɩnaɣ 1883. Pʊkɔma pɩnaɣ 1901 lɛ, John Dube ɛkɛ Suluu tʊ, ɛlɩzɩɣ Ohlange Institute (en), pɩkɛ kajalaɣ sukuli ŋgʊ kɩ-ta pawɩlaɣ Afrika nɛ Haɖɛ ɛjaɖɛ taa tɔm.
|
