Ñɔɔzɩtʋ hɛkʋ taa tʋkaɣ

Contenu supprimé Contenu ajouté
Gnangbade (ndɔncɔɔlɩyɛ | tambasɩ)
Photos, liens
Gnangbade (ndɔncɔɔlɩyɛ | tambasɩ)
liens
Caŋa 1:
[[File:Trumpet_1.jpg|thumb|Ɛgandɩyɛ B bémol]]
 
Ɛgandɩyɛ kɛna [[minziiki]] wonuu ŋgʋ pa-hʋlʋʋ kʋ kʋhʋlʋ yɔ. Ɖɩ-hɔʋʋ kɛlɛ kuwiviɖi[[kwivri]] kelekele ŋgʋ. Palabayɩ ɛzɩ hɔzʋʋ yaa malɩfa tɩyɛ yɔ. Ɛ-ɖaɣlakɩŋ taa maana ɛzɩ mɛtana 1,50 yɔ mbɩ yɔ nɛ ɛwɛ ɛzɩ mɔɔʋ hɩlaɣ yɔ. N̄ɩlɩm wonuu ŋgʋ pakpaɣ nɛ palabɩna yaa pasaɣna ɛgandɩyɛ ɖɩnɛ yɔ, nɖɩ paya size lɛɛtɔɔ (laiton).
 
[[File:Dizzy Gillespie01.JPG|thumb|Dizzy Gillespie]]
 
ɖɩpɩzʋʋɖɩpɩzɩɣ ɖɩtɔɔ size pazɩ taa lɛ, ɖɩkpaɣ mɩnʋʋ mbɩ yɔ yɔ kɔyɔ, ɖɩnaɣ se 70 ɛgandaa mbɩ yɔ, wonuu lɛɛtɔɔ kʋnɛ palabɩna). Pɩcɔ pahʋlʋʋ kʋ lɛ, pɩpɔzaɣ lɛɛtɔɔ (laiton). Ɛlɛ, kɩ-pɔzʋʋ heɣlim siŋŋ (tilimiye heɣlim). Ɔsɩtɩɖalɩ[[Ositraalii]] tɛtʋ yaa ɛjaɖɛ mba tɛ tiijeridoo (didgeridoo) kɛ samaɣ kpaɣ se kajalaɣ «ɛgandɩyɛ», pɩkɛna kɛŋgɛ ɖeɣya nakayɛ yem.
 
[[File:Trumpets02262006.jpg|thumb|Trompettes]]
 
Ŋna kɛ nɖɔ, ŋnaɣ mbʋ size, kɔ-nɔɔ taa ɖedɛ nɛ pɔʋ cululu nakʋyʋ. Ɛzɩma palakɩ nɛ ke-wiluu yaa ke-tiluu camɩyɛ wɛ ɖɔɖɔ ɛzɩ kuwiviɖikwiviri wondu yɔ. Ɖɩma tʋnɛ yaa ɖɩɖɔkɩ ɖa-n̄ʋndaa size ɛgandaa lɩnaɣ yaa palaba yɛ [[Egipiti]] ɛjaɖɛ taa kɛnɛ. Nɛ papazʋ yɛ labʋ yɔ pɩlakɩ pɩnzɩ kudokiŋ naadozo mbɩ yɔ.
 
[[File:Flickr - moses namkung - Dave Matthews 10.jpg|thumb|Dave Matthews Band at the Outside Lands 2009]]
 
Paana ɛgandaa naalɛ kɛ Toutânkhamon pɩlaʋ tɛ kumoɖe taa( (palaba lɛɛɖɛ nɛ sika yaa n̄ɩlɩm wonuu tɩyɛ, nɛ lɛɛɖɛ nɛ liidiye wonuu tɩyɛ). [[Krɛsɩ kɩbɩnʊʊ kʊnʊŋ|Krɛsɩ]] ɛjaɖɛ hɔlʋʋ taa lɛ, ɛgandɩyɛ wonuu kʋnɛ, paya kʋ size salpinx. Pɛ-tɛ kiŋ lɛ, pakpaɣ kʋ ɛzɩ you yaa lubɩyɛ wonuu yɔ. Panawa takɩm naabʋdozo: kɔɔnɔɔ taa lɛ, ɛgandɩyɛ kɛ wonuu kʋ-hʋlʋʋ n̄ɩŋgʋ ŋgʋ ki-wiluu yaa ki-tiluu ɖoŋ siŋŋ yɔ (ɛwɛ kpem ɖɔɖɔ kɛ pɛlɩ nɛ pɛtɛyɩ hiu tʋ (décibels) ).
 
Ɛgandɩyɛ ɖɩnɛ, ɖi-wiluu yaa ɖi-tiluu nɔɔ ɖɛʋ poliŋ siŋŋ nɛ pamazɩɣ ɖɔɖɔ size ɖi-tilitu taa yaa ɖi-wilitu taa pɩlɩɣ camɩyɛ heɣlele. Roma[[Room]] mba lakɩna yaa hʋlʋʋ ɛgandaa wena yɔ a-lɛɛ yɔ: cornu, nɛ buccin, nɛ pɩtasɩna lituus. Kpɛlɩ taa lɛ, ɛgandɩyɛ laba yaa leɣɖa ɛzɩ pɩnzɩ hiŋ loɖo nɛ kagbaŋzɩ mbɩ yɔ (1750-1815).
 
[[Category:!Main category]]