Ñɔɔzɩtʋ hɛkʋ taa tʋkaɣ

Contenu supprimé Contenu ajouté
Gnangbade (ndɔncɔɔlɩyɛ | tambasɩ)
Liens, photos
Kamazina (ndɔncɔɔlɩyɛ | tambasɩ)
Orthographe et contenu
Caŋa 1:
[[File:Portrait of Henri Matisse 1933 May 20.jpg|thumb|Ɖajaa Henri Matisse, 1933]]
 
Henri Matisse kɛ ɛjaɖɛ nɖɩ payaɣ-ɖɩ size [[Fransɩɩ|Fransɩ]] yɔ ɖɩ-tɛtʋ taa pɩɣa yaa Fransɩ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa tʋ. Ɛkɛ abalʋ sɔsɔ nɔɔyʋ Fransɩ ɛjaɖɛ taa peeɖe. Palʋla-ɩ [[saŋayɩŋ fenaɣ]] taa kɛ evemiye yaa, kɩyakʋ niidozo yaa hiŋ naadozokʋɖʋmʋkʋɖʋmʋʋ (31) wiye, pɩnaɣ 1869 n̄ɩŋga taa. Ɛkɛ abalʋ lɔŋ tʋ sɔsɔ nɔɔyʋ kɛ Fransɩ ɛjaɖɛ taa peeɖe.
 
EgeetiyeCateau-Cambrésis nɖɩtɛtʋ ɖɩ-taa palʋla-ɩ yɔ, nɖɩ payaɣ size. Cateau-Cambrésis. Ɛ-pɩcatʋ taa ɛkɛwɛFransɩ lɛɣtʋtɛtʋ siŋŋnatʋyʋ. Ɖajaa ɛnɛ, ɛkɛ tʋma ndɩ ndɩ laɖʋ sɔsɔ nɔɔyʋ. Ɛsɩba [[kamɩŋ fenaɣ]] taa kɛ evemiye yaa, kɩyakʋ naadozo (3) n̄ɩŋgʋ wiye, pɩnaɣ 1954 n̄ɩŋga taa. PʋtɔbʋʋPʋ-tɔbʋʋ size ɛkawɛnaɛwɛna pɩnzɩ hiŋ lutozo nɛ kagbanzɩ (85) lɛ ɛkaɣsɩba.ewona Kookasɔsaa yaamʋlʋm. egeetiyeNice ndɩtɛtʋ ɖɩ-taa ɛsɩba yɔ, nɖɩ payaɣ size Nice kɛ Fransɩ ɛjaɖɛ nɖɩtaa ɖɩ-taapeeɖe.
 
[[File:Dagmar Anders - Begegnung mit Henry Matisse 1972, Ölpastell.jpg|thumb|Dagmar Anders - Begegnung mit Henry Matisse 1972, Ölpastell]]
 
Ɖajaa ɛnɛ, ɛkɛ sɛmɩŋ taʋʋtaʋ tʋmɩyɛ laɖʋ sɔsɔ nɔɔyʋ kɛ, Fransɩ ɛjaɖɛ taa. Ɛlakɩ sɛmɩŋ taʋʋtaʋ tʋmɩyɛ nɖɩ nɛ sɔɔlɩm siŋŋ mbʋ yɔ, ɛlakɩ-ɖɩ ɖeu yaa camɩyɛ ɛzɩ pʋpɔzʋʋ yɔ. Ɛkɛ abalʋ weyi ɛfɛyɩ felendu kao yɔ. Ɛfɛyɩ ɖɔfɩɩ ɛyʋtʋ, ɛ-nandʋ taa nɛ alafɩya kama fɛyɩ. Ɖajaa Henri Matisse lakɩ ɖɔɖɔ camɩyɛ kɛ lɩzɩtʋ tʋmɩyɛ. Ɛlɩzʋ wendu naa mba ɛyʋ naɣ ɛjaɖɛ yɔɔ cɩnɛ yɔ, ɛlɛɣzɩŋ kama fɛyɩ.
 
Ɖajaa Matisse kɛ ɖɔɖɔ, saɣʋʋkafɩnta. Ɛlakɩ saɣtʋ tʋmɩyɛ tʋmɩyɛ ɖɔɖɔ kama fɛyɩ. ƐsaɣkɩƐsakɩ sɩɣgbelasɩ nzɩ yɔ, sɩfɛyɩ pakalɩ, ɛsaɣkɩ ɖɔɖɔ kuduyuŋ nɔnɔsɩ nɛndɩ mondolandɩ. Ɖajaa henri ɛnɛ,Matisse ɛ-tʋma ɖɔ sakɩyɛ siŋŋ nɛ ɛlakɩ n̄ɛɛ camɩyɛ ɖɔɖɔ. Ɖajaa Henri Matisse hɩɖɛ ɖɩnɛ ɖɩkɩlɩnapɩdɩɩfɛyɩ sɛʋ yaa ɖɩkɩlɩna yaʋ nɛ kʋyʋʋ kpaɖʋkpaɖʋʋ nɛɛlɛ yaa hiŋ naalɛ (20) n̄ɩŋgʋ taa.
 
[[File:Matisse Stedelijk Museum Amsterdam DSCF9153.JPG|thumb|Matisse Stedelijk Museum Amsterdam DSCF9153]]
 
Ɛ-tʋma kaakɩlɩna ɖoŋ yaa yuŋ kɛ kpaɖʋ nɛɛlɛ n̄ɩŋgʋ ŋgʋ kɩhɛkʋkɩ-hɛkʋ nɛ hɛkʋ alɩwaatʋ taa. PasaŋgaPasaŋaɣ-ɩ siŋŋ ɛ-tʋma labʋ hɔɔlʋʋ taa pɩlɩɩna ɛzɩɛzɩma ɛnʋ sɩzɩɩ,mbʋ ɛpɩzaɛpɩzaɣ ɛpɩsɩɣ paa wonuwonuu ŋgʋ mbʋ ɛsɔɔla yɔ. Ɛcaɣna ɖɔɖɔ siŋŋ kɛ, wendunaa mba ɛpɩzaa nɛ ɛlakɩna taa leleŋ camɩyɛ yɔ. Ɛlakaɣ mbʋ mbʋ yɔ, ɛn̄ɩnaɣ pʋ cukaŋ cukaŋ taa kɛnɛ.
Ɖajaa Henri kaakɛ ɖɔɖɔ mbʋ payaɣna Fransɩ kʋnʋŋ taa size "fauvisme" yɔ pʋ-n̄ʋʋ tʋ yaa pininɖiyu sɔsɔ nɔɔyʋ. Ɛ-tʋmɩyɛ labʋ taa payɩ lɛ, ɖajaa sɔsɔ weyi payaɣ size Pablo Picasso yɔ, kɛnaɛkɛna ɛ-taabalʋ nɛ ɛ-sɩnɩyʋ kɔɔnɔɔ tʋ. eE-koyindu tʋ yaa weyi ɛna-ɩɛ pacaɣ ɖama tɔm yaaweyi peheluupeheɣlaɣ ɖama yɔ, ɛlɛ lɛ ɖajaa Andy Warhol.
 
[[Category:!Main category]]