|
[[File:Sheep in Pretoria SA.jpg|thumb|Heu ([[Afrika Hadɛ kiŋ|Afrika Hadɛ Kiŋ]])]]
Heu kɛ ɖɩɣa kpɩnɛ ŋɖɩ ɖɩtɔkɩ ñɩtʊ yɔ. Heu pɩlʊpɩlɩʊ taa mba payaɣ se caprɩnɛkaprɩnɛ waa. lɩnaPalɩna pɩlʊpɩlɩʊ sɔsɔʊ ŋgʊ kɩ-taa yɔ, kʊkʊ payaɣ se bovidɛpovidɛ waa pɩlʊpɩlɩʊ. Heŋ sʊsʊʋ kpoŋ tɛɛ. Yolim taa paɖɩɩlɛ, paɖɩɩɣ-ɩ hula taa se ɛɛtaa-tɔɔɛɛtaatɔɔ tɔnasɩ,tɔɔnasɩ nɛ lʊŋgɩyɛlʊŋgʋyɛ lɛ pehɛɖɩɩpɛhɛɖɩ-ɩ nɛ peyele mbʊ yɔ, pañɩtʊpa-ñɩtʊ fɛyɩ, tɩwɩlaa, pʊyɔpʊ-yɔɔ peyeki-i wɛ se pañɩnɩɛñɩnɩ pamamaaɛ-maɣmaɣ mbʊ pɔtɔɔɛtɔɔ-yɔ. Heu pʊwa payaɣ se heɣa. Halɩñɩŋa payaɣ se hɩyaɣ nɛ abalɩñɩŋa lɛ ɛyaʊ. Heu wɛ kɔnaakajalaɣ kpɩnaakpɩna wena ɛyaa lɛlɛɣ pazupazʋʋ ɖɔʊ yɔ ataɣa-taa. PazamayɩPasama heu nɛ ɛ-tɛ hɩlɩm mbʊ pʊwazupʊwazɩɣ nɛ palakɩna waagaasɩ yɔ pʋ-yɔɔ.
[[File:Lleyn sheep.jpg|thumb|Heu (Lleyn)]]
Pɔtɔkɩ ɛ-heu nandʊ, ɛ-tɔnʊʊtɔnʋʋ wazɩwazɩɣ nɛ palakɩɖɔɖɔ tɔnɛpɩdɩɩfɛyɩnɛ. Ɛ-hʊndʊ wazʊwazɩɣ nɛsakɩyɛ. palʊPalʋʋ-tʋ nimee,nɛ ɛnima. Ɛ-ñɩhɩŋ pakpakʊwɛ nɛwazaɣ ɖɔɖɔ. Ɛnʋʋ pamakɩna kpaŋkoŋ. ƐgbɛmƐ-gbɛm palʊwazɩɣ nɛɖɔɖɔ. paɖʊNdʋʋ kɔŋdɔnaapasandɩɣna nɩŋgdaŋsɩkɔndɔnaa tɛnɩŋgdanzɩ tɛɛ. Heu kɛ kpɩnɛ ŋɖɩnɖɩ ɖɩtɛma tɔɔʊ kɔyɔ, ɖɩ-cakɩɖɩcakɩ se ɖɩhɛzʊɖɩhɛzɩɣ lɛ, ɖɩpɩzɩɣ ɖihoo mbʋ ɖɩtɔwaa yɔ ɖɩkpazɩ ɖɩ-pɩzʊnɔɔ ɖɩɖanɩ-lɩzɩtaa nɛ ɖɩpazɩ tɔɔʊ. ɖɔɖɔPʋ-tɔbʋʋ se ɖiliki ñɩtʋ sakɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ ɖihikiɣ-tʋ yɔ. ƉɩpɩzɩɣƉɩɩhɛzɩɣ ɖɩtɔ sɩselɛ, ɖooɖihoo-tʋ nɛ pʊkɔɖɩpazɩ pɩtalɩnatɔɔʋ. sɔnɔHeu mbʊkɛ yɔɖɩɣa kpɩnɛ, ɛyʋ takpa heu kɛnɛ sɩŋŋlakʋ tataa ɖɩɣanɛ kpɩnɛɛkɔna ɛɖɔɔ ɖɩɣa. HeŋHeu wɛna niweenaŋgbanzɩ naalɛnaanza nɛ pɔɖɔŋapaa nɛnaŋgbaŋgaɣ ayɔŋga nɛlɛ, cɩkpaŋ weyikɛwɛɛna pɛfɛyʊaca na yɔnaalɛ. Heŋ pɩlʊcɩkpaŋ taapayaɣ mbase ɖɔɖɔaca. yɔAca mouflonana a-yɔɔ ɛfɛyɩɣ nɛ ɛɖɔŋ. Heŋ ɖɔɖɛ wɛ wazawazaɣ sɩŋŋ kɛsiŋŋ ɛzakuliye nɔmʊŋnɔmʊʋ taa,. nɛPɔɖɔʋ pɔɖɔ-ɩheŋ ɖɔɖɔ paɣpaa ɛjaɖɛ ŋɖɩnɖɩ lɛ ɖɩtaɣɖɩ-taa. AjɛɛAjɛya wena ataɣ pɔa-ɖɔʊtaa pakɩlɩɣ heŋ sɩŋŋɖɔʋ yɔ, a-naɣyɔanaa yɔ: [[Kewiyaɣ Kɩkpɛndaɣ]], [[Ositraalii]], Patagonɩ, [[Seelandɩ Kɩfalʊʊ|Seelandɩ Kɩfalʋʋ]]. Heu kɛ kɔna kpɩnɛ kajalaɣ ñɩnɖɛ nɖɩ ɖɩsɩɣna haɖaʊ hɔlʊhɔɔlʋʊ taa yɔ,. heuHeu kɛwɛ pʊyʊwazaɣ sɩŋŋ ɛyʊ fezuwezuu caɣʊ taa. Heu pɩndupɩndʋ kɛ huɖe haɖʊsiŋŋ tɔnahaɖaʊ tɛɛ,hɔɔlʋʋ pʊyɔtaa. pɛkɛƐsɔ yʊsɛtʋ heu nɛ paɖʊɣɩ haɖaʊkpaamɩŋ taa. Heuɖɔɖɔ heu wɛna wazawazaɣ ɖɔɖɔpɩdɩɩfɛyɩ, ɛsɔkɔkɔ nɩmaʊkɔzɩ taa.malɩŋ Laʊcɔlɔ, heumbʋ kɛyɔ, malɩŋhɩyaʋ kɛƐsɔ Aidwɩlɩ elɖɔ-Kebircɔzɔ tɛAbriham kazandʊnɛ ɛlɛ kpaɣ nɛ ɛlaa-ɩ labʊkɩlaʋ.
[[File:SchafherdeInKoeln.jpg|thumb|Heŋ (Cologne, [[Caama]] ɛjaɖɛ taa)]]
|
