Siuu siuu tɛ Krɩstʊ samaɣ

Siuu siuu tɛ Krɩstʊ samaɣ yaa cɔɔcɩ naa tomnaɣ kʊyʊmaɣ, kpeɣluu cɔɔcɩ naa sakɩyɛ kedeŋga taa, pʊ-tɔbʊʊ cɔɔcɩ naa mba papɩɣyʊʊ Ɛsɔ tɔm kpɛlɛkʊʊ tɛ kajalaɣ paɣtʊ lʊbɛ tɔm yɔɔ yɔ pɩlɩna Krɩstʊ tɔm yɔɔ, paɣtʊ ndʊ paamawa yɔ tɩ-yɔɔ. Siuu siuu Krɩstʊ tɔm (krɛkɩ kʊnʊŋ taa lɛ, Ὀρθοδοξία, pʊ-tɔbʊʊ se lɩmaɣzɩyɛ ɖeyi ɖeyi) yɔɔdʊʊ se palɩna kpaagbaa kɛ kajalaɣ Krɩstʊ cejewa wena alɩna Yeesuu apostolowa cɔlɔ kɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa ageeta taa kɛ Roma Ampiiri taa.

Cɔɔcɩ naa pɛkpɛnda lʊbɛ nɛ pa-taa peeɖe nabayɛ tɔŋ se palɩna keekee apostolo nɔɔyʊ cɔlɔ, yaa Ɛsɔ tɔm susiyu nɔɔyʊ cɔlɔ kɛ kpaɣɖʊ kajalaɣ ñɩŋʊ taa, Constntinople siuu siuu cɔɔcɩ ŋgʊ apostolo André sɩ ki-kiɖe yɔ, Alexandrie cɔɔcɩ nɛ Afrika kpeekpe ŋgʊ Marc tɩna ki-kiɖe yɔ, Antioche ñɩŋʊ nɛ Wɩsɩ Ɖɩlɩyɛ ñɩmba tɩŋa, papa lɛ apostolo waa Petro nɛ Paul sɩna paba, apostolo Jacque ñasɩɩ Jerusalem siuu siuu cɔɔcɩ, apostolo André ñasɩɩ Georgie cɔɔcɩ, Chypre ñɩŋʊ ñɛwɛɛ kʊkʊ lɛ Paul ñasɩna-kʊ nɛ Grèce ñɩŋʊ wɛɛ Paul tʊlɩna-kʊ.

Cɔɔcɩ naa mba pɛwɛɛ sakɩyɛ Krɩkɩ kɩbɩnʊʊ ageeta taa, pʊ-tɔbʊʊ Mediteranɛɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ kɛdɛŋa taa kiŋ (kpaɣ Grèce, Albani, Turkii Syrii, Libaŋ, Israeli, Palestine, Egipiti, Armeni, Georgie), Sɩlavɩ ajɛyɛ taa kiŋ (Russi, Ukraine, Bielorusie, Bulgari, Serbi, Montenegro, Macedoine) nɛ ɖɔɖɔ Ruumani nɛ Moldavi.

Siuu siuu cɔɔcɩ naa laɣ kɩlaŋ pɩlɩna sɔnzɩ kagbanzɩ ndɩ ndɩ yɔɔ (byzantin, arménien, antiochien, chaldéen nɛ alexandrien), Pakalʊʊ Ɛsɔ Tɔm takayaɣ nɛ kɩlaŋ tɔm ajɛyɛ taa nɔɔnɔɔ kʊnʊmɩŋ taa yaa kɩbɩnjaazɩ kʊnʊmɩŋ taa (arameni kʊnʊŋ taa, arameni cɔɔlɩɩ kʊnʊŋ taa, Krɛkɩ Ɛsɔ tɔm takayaɣ kʊnʊŋ, Sɩlavɩ kɩbɩnʊʊ kʊnʊŋ taa ɖɔɖɔ.