Ñɔɔzɩtʋ hɛkʋ taa tʋkaɣ

Contenu supprimé Contenu ajouté
Removing Moliere2.jpg, it has been deleted from Commons by Jcb because: per c:Commons:Deletion requests/undefinedinsource:huntingtontheatreco.
orthographe et contenu
Caŋa 13:
}}
 
Payaɣ Molière hɩɖɛ maɣmaɣ se Jean-Baptiste Poquelin, palʊla-ɩ [[kɔlaɣ fenaɣ]] taa kɩyakʋ hiu nɛ kagbanzɩ (15) wiye pɩnaɣ 1622 Saint-Eustache cɔɔcɩ taa nɛ ɛsɩ [[lɛlaɣ fenaɣ]] 17 pɩnaɣ 1673 taa [[Paarii]] tɛtʊ taa pɩnzɩ 51. Ɛkɛ dramatiiɖizinɛ tanaʊ tʊ. Ɛkɛ mba palakɩ teyatiɖi fransɩ tɛtʊ taa yɔ, pɩɩkɛna wiyau [[Louis 14]] alɩwaatʊ taa. Jean-Baptiste Poquelin ñɩma kɛ tadɩyɛ laɖaa nɛ ɛ-caa kɛ naataŋgbala ñɛyʊñɛyɩyʊ ɖɔɖɔ. Ɛwɛna pɩnzɩ 21 lɛ ɛna Madeleine nɛ Joseph Béjart ɛpaɣza teyatiɖi labʊ. PalɩzɩƐma teyatiɖitakayasɩ nakʊyʊ nɛnzɩ paya-taa se « Illustre Théâtrehoŋga ». ɛlɛ, pala Mbʊamʊʊza ɛkpaɣndɩ hɩɖɛndɩ seɛyaa Molièreɛsɩnda. Palaba: PowoboScarron hayɩsɩtʊ natʊyʊThomas taa lɛCorneille, pɔtɔlɩpamaɣza Pierre pɩwɩzɩCorneille pɩkɩlɩna ɛ-tayaɣ NicomèdepakʊyɩCinna, peeɖepalaba ɖɔɖɔ pɛɖɛɛRotroupɛwɛɛTristan cɔʊL'Hermite. yɔɔMɩnzɛma kpaɣfenaɣ taa pɩnaɣ 16461659 ŋgɔɔtaa, nzɩɩŋaɛma pɩnaɣtakayaɣ 1658.nakɛyɛ Ɛma takayasɩkɛkɛdɩna nzɩɛyaa sɩ-taasakɩyɛ: ''Les hoŋgaPrécieuses yɔ:ridicules''. ''Le Docteurmédecin amoureuxmalgré lui'', (1666) yaa ''LeLes MédecinFourberies volantde Scapin'' (1671), ''L'ÉtourdiÉcole des femmes'', (ɛma-1662) yaa ''L'Avare'' (1668), ''Le Bourgeois gentilhomme'' Lyon1670 pɩnaɣ(ɛna 1655 Lully pamana-kɛ), ''Le Dépitmalade amoureuximaginaire'' Charpentier) Béziers pɩnaɣ 16561673, tɛŋgaɣ''Le Misanthrope'' (1665), ''Tartuffe'' (1664-1669), ''Les Femmes savantes'' (1672), Ɛnʊ ɛmana ɖɔɖɔ ''Dom Juan'' kɛ pɩnaɣ1665.
 
Wiyau sɔsɔ [[Louis 14]] teɣnateɣma-ɩ ɛ-tʊma taa cabɩ.
Ɛpɩsaa ɛkɔɔ Paarii tɛtʊ taa pɩnaɣ 1658 lɛ, wiyau ɖalʊ huuzi ɛ-yɔɔ nɛ ɛsɩŋna-ɩ nɛ ɛ-na ɛ-taabalaa pakpaɣ hɩɖɛ se «Troupe de Monsieur» nɖɩ ɖɩkaɣ pɩsɩɣ «Troupe du Roy» yɔ. Pɩ-wayɩ lɛ, pala amʊʊza ndɩ ndɩ ɛyaa ɛsɩnda. Palaba: Scarron nɛ Thomas Corneille, pamaɣza Pierre Corneille pɩkɩlɩna ɛ-tayaɣ Nicomède nɛ Cinna, palaba ɖɔɖɔ Rotrou nɛ Tristan L'Hermite. Mɩnzɛma fenaɣ taa pɩnaɣ 1659 taa, ɛma takayaɣ nakɛyɛ nɛ kɛkɛdɩna ɛyaa sakɩyɛ: ''Les Précieuses ridicules''. ''Le médecin malgré lui'' (1666) yaa ''Les Fourberies de Scapin'' (1671), ''L'École des femmes'' (1662) yaa ''L'Avare'' (1668), ''Le Bourgeois gentilhomme'' kɛ 1670 (ɛna Lully pamana-kɛ), ''Le malade imaginaire'' Charpentier) kɛ pɩnaɣ 1673, ''Le Misanthrope'' (1665), ''Tartuffe'' (1664-1669), ''Les Femmes savantes'' (1672), Ɛnʊ ɛmana ɖɔɖɔ ''Dom Juan'' kɛ pɩnaɣ1665.
 
Wiyau sɔsɔ [[Louis 14]] teɣna-ɩ ɛ-tʊma taa cabɩ.
 
Ɛmaʊ taa lɛ, ɛtʊlaɣ mbʊ mbʊ ɛyaa lakaɣ nɛ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ ɛlɛ ɛyɔɔdaɣ nɛ ɛyaa mba ɛ-maɣmaɣ eluba hɩla yem yɔ. Ɛyɔɔda walɩtʊ yaa halɩkpaɣyɛ pɩtɩŋgɩna ñɩm yɔɔ yaa nabʊyʊ yɔɔ yɔ pɩ-tɔm, ɛzɩma nabɛyɛ waɣna kewiyaɣ yaa po-lona nɛ pomuluu lalaa yɔ, halaa ɖɩcaɣyɛ yaa tɔm ndɩ ndɩ. Mba ɛyɔɔdɩna pɔ-nɔsɩ yɔ, pa-taa kɛlɛ: Monsieur Jourdain, Harpagon, Alceste nɛ Célimène, Tartuffe nɛ Orgon, Dom Juan, Sganarelle, Argan weyi ɛkpaɣ ɛzɩ kʊtɔndʊ yɔ.