Ñɔɔzɩtʋ hɛkʋ taa tʋkaɣ

Contenu supprimé Contenu ajouté
Siraq123 (ndɔncɔɔlɩyɛ | tambasɩ)
Creation d'une page sur empire byzantin
 
Gnangbade (ndɔncɔɔlɩyɛ | tambasɩ)
liens
 
Caŋa 1:
Pɩɩzantɛ ampiiri yaa Wɩsɩ Ɖɩɖʊyɛ taa Roma[[Room]] ampiiri, pɛkɛ ɛyaa mba palɩ kpaɣ kpaɣɖʊ 4 ŋgʊ cɔlɔ mbʊ yɔ RomaRoom wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa tɛ ampiiri taa yɔ, alɩwaatʊ ndʊ tɩ-taa ɛnʊ ñaɖɩna ɛ-tɩ tɛƴʊʊ hɔɔlɩŋ nɩɩlɛ. Pasɩma ampiiri ŋgʊ nɛ mbʊ yɔ lɛ yɔ se kʊ-tɔm kaaleɖa piŋ. RomaRoom taa maɣmaɣ kɛ kɩñɔɔ, kɛlɛ pɔyɔɔdʊʊ kʊ-yɔɔ tɔm ndɩ ndɩ pɩlɩna paa tɔm kɛdɩyʊ weyi lɛ tɛ maɣzɩm yɔɔ.
 
Kɔnsɩtatɩnɔpɩlɩ ñɔɔ, kɩ-tɛtʊ sɔsɔtʊ hɩɖɛ kɛlɛ, pɩlɩna Constantin kajalaɣ tʊ pɩnaɣ 330,ɛzɩ ampiiri nakʊyʊ tɛyɩtʊ tɔm kaacaɣʊ kaɖɛ se pɔcɔna kʊ-yɔɔ nɛ kɩkɔɔ kɩpɩsɩ keem pɩnaɣ 395, pɔyɔɔda pʊ-tɔm nabʊtʊ taa. Paakpekiɣ kikpeɣu se kɩ-tɛ le ɛlɛ pasɩma se kɩ-tɛ lɛ RomaRoom, ampiiri ŋgʊ kɩ-taa ɛyaa kɛ Krɩstʊ ɛyaa nɛ pɔyɔɔdʊʊ kʊnʊŋ kʊyʊmʊʊ, ŋgʊ lɛ krɛkɩ ñɩŋʊ.
 
Ɖɩcɔna wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa nɛ wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ kamasɩ yɔɔ, ɖɩnaɣ canaʊ wondu naa mba paakɛ [[Hɛkʊ nɛ Hɛkʊ Alɩwaatʊ (Moyen Age)|Hɛkʊ Alɩwaatʊ]] pʊtʊnaa nɛ nabʊyʊ taa pama-tʊ nɛ [[Krɛkɩ kɩbɩnʊʊ kʊnʊŋ|krɛkɩ kʊnʊŋ]] taa, ɛpɩsɩ lʊlʊʊ taa lone ndɩ ɖɩ-taa panaɣ ɛsakuliye wondu, nɛ halɩ pʊtɔyɩ pɩtalɩ ajɛyɛ lɛɛna taa, wena lalaa ñɔkɔma panaŋɩ yɔ.
 
Pɩkpaɣna kpaɣɖʊ 7 ŋngʊ lɛ lɛɛzɩtʊ sakɩyɛ pazaa pɩcaɣ pɩɩzantɛ ampiiri yɔɔ. Pɩkɛna-kʊ kɩjɛyʊʊ se kitisi lɛɛzɩtʊ kɩfatʊ yɔɔ mbʊ pʊyɔɔ yɔ ɛyaa paazaɣ pɩɣyɩnaʊ kʊ-tɔm kɩbɩndʊ ndʊ yɔɔ, nɛ pɩkɛna-kʊ cɛyɩtʊ se ɛɖɩzɩɣ ɛ-cɩcɩɖɩɣ tɔm natʊyʊ naa sakɩyɛ. Ɖama yonaʊʊ kakamaɣ kaakɛna-kʊ kɩjɛyʊʊ se kɩlɛɛzɩ wɛtʊ naa sakɩyɛ kɛlɛ ɖama katʊʊ you naananza ŋgʊ kɔɔ nɛ kɩtɛzɩ yɔɔkʊʊ kɔnsɩtantɩnɔpɔlɩ pɩnaɣ 1204, kɛlɛ yee aɖanɩ ñɔʊʊ kɔyɔ pɩnaɣ 1261 kɔyɔ ɛtaafɛyɩ ɖoŋ se ɛlʊbɩna e-koyondinaa Otoman mba nɛ Itaalii tɔsʊʊ huu tɔm. Kɔnsɩtantɩnɔpɩlɩ tɔlʊʊ pɩnaɣ 1453 tɩna ampiiri pɩzantɛɛ tɔlʊʊ ɖɔɖɔ.