Ñɔɔzɩtʋ hɛkʋ taa tʋkaɣ

Ɖooo ɛzɩ kedeŋa wɛʋ yɔ, wiɖiyi pɔtɔtɔ hɔzʋʋ ŋgʋ payaɣ se "Bombe atomique" yɔ. Ɛlɛ, kigiluu you kʋnɛ kɩ-taa pɔtɔ-kʋ Yaapɔɔ ɛjaɖɛ, Hiroshima nɛ Nagazaki pɛ-tɛtʋ taa. Kedeŋa kpeekpe you kɩlɛlʋʋ kʋnɛ kiyeba nɛ Etaazuunii nɛ "URSS" pa-ajɛya tɔsʋʋ ɖɛɛna ɛsɩndaa pɩdɩɩfɛyɩ. Ajɛya sɔsɔna ana awabɩna kigiluu you kɩlɛlʋʋ kʋnɛ. Ajɛɛ naalɛ ana akɩlɩna ɖɛʋnɛ ɛsɩndaa tɔsʋʋ nɛ tɛtɛɛ n̄ɩm nɛ hɔzɩŋ lubu nɛ politiki labʋ nɛ n̄ɩnʋʋ lɛɣtʋ kpeekpe pa-nʋmɔŋ taa. Ajɛya naalɛ ana apɩzɩɣ an̄azɩ kedeŋa kpeekpe ajɛya lɛɛna pɩkɔɔ pɩtalɩ pɩnzɩ 45 mbʋ yɔ. Ajɛya sɔsɔna naalɛ ana alʋbɩna nɛ Aazii tɛtʋ taa Aaraabɩ ajɛya hiɣ a-tɩ yɔɔ wɛʋ. Ana lʋbɩna ɖɔɖɔ nɛ Afrɩka ajɛya hiɣ a-tɩ yɔɔ wɛʋ pɩkɔɔ pɩtalɩ pɩnaɣ 196à n̄ɩŋga taa. Alʋba ɖɔɖɔ nɛ kedeŋa kpeekpe ajɛya wɛɛna ŋgbɛyɛ nɖɩ ɖɩkandɩɣ laŋhɛzɩyɛ nɛ ɖiɣɖiɣ caɣʋ nɛ ajɛya kpeekpe ɖama nɩnaʋ yɔɔ yɔ. Alʋkɩ ɖɔɖɔ se ɛyʋ waɖɛ yɔɔ kandɩyʋ ɛɖɛɛna ɛsɩndaa paa ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa. Ŋgbɛyɛ nɖɩ payaɣ se "ONU". Ajɛya ana, alʋba ɖɔɖɔ nɛ kedeŋa kpeekpe ajɛya ɖʋ ŋgbɛyɛ nɖɩ ɖɩlʋkɩ liidiye lubu ɛsɩndaa wobu nʋmɔʋ taa yɔ. Payaɣ ŋgbɛyɛ ɖɩɖɩ se "FMI".

Kigiluu you sɔsɔʋ kɩlɛlʋʋ kʋnɛ kiyeba nɛ "Europe" tɛtʋ taa ajɛya wena awɛ wɩsɩ ɖɩɖʋyɛ hɔɔlʋʋ taa yɔ, a-tɔsʋʋ huu nɛ pɩkɩlɩ ɛzɩ ɖooo lɛ yɔ.