Ñɔɔzɩtʋ hɛkʋ taa tʋkaɣ

Contenu supprimé Contenu ajouté
Le chat domestique
 
Kamazina (ndɔncɔɔlɩyɛ | tambasɩ)
Ajout d'une image
Caŋa 1:
Pɩyaʊ kɛ tɛtɛ kpɩnɛ nɖɩ ɛyʊ ɖɔ ɖɩɣa yɔ. Kɩwɛna naŋgbazɩ naanza nɛ nandʊ kɩkɩlɩɣ tɔɔʊ. Pɩyaʊ kɛ ɛyʊ ɛkpaadʊ kɩpanʊ nɔɔyʊ. Pɩyaŋ wɛ hʊwa ntɩ ntɩ nɛ pɩpɩzɩɣ pɩtalɩ ɛzɩ hʊwa hiŋ kakpaanzɩ kɛ mbʊ yɔ. Ɖɩɣa wondu taa lɛ, pɩyaʊ nɛ haɣ pakɩlɩɣna nandu tɔɔʊ. Mbʊ kɩkɩlɩɣ tɔɔʊ yɔ, mbʊ lɛ tɛtɛ kpɩna wena amaɣna pazɩ pazɩ nɛ sʊmasɩ yaa kpakpasɩ.
Pɩyaʊ wɛna wiliŋ ntɩ ntɩ, nɛ paa wiliɣ ŋgʊ lɛ kɩnɛ kɩ-tɔbʊʊ. Pañɩna pɩnaɣ 2006-2007 nɛ pana se ɖɩɣa pɩyaʊ naaʊ mbʊ yɔ, kɩlɩna Africa taa. Africa taa kɛ awayɩ pɩyaʊ ŋgʊ payaɣ se celeɣ yɔ, kɩɩwɛɛ nɛ kɩwɛʊ-kɛ yɔ, pɩpɩzɩɣ pɩtalɩ ɛzɩ pɩnzɩ 130.000. Kacalaɣ pɩyaŋ weyi papazɩ ɖɔʊ yɔ, ɖooo “Néolitique” tɛ alɩwatʊ taa; pɩlakɩ ɛzɩ pɩnzɩ 8.000 yaa 10.000 mbʊ yɔ. Pɩɩkɛ alɩwatʊ ndʊ ɛyʊ hayɑɣ nɛ ɛɖʊʊ tɔɔnasɩ kpou taa yɔ. Ɛyʊ naa se celesi kɔŋ ɛ-tɛ nɛ sɩkpaɣ holaa nɛ tɛtɛ wondu ndʊ tɩwɛɛkaɣ ɛ-tɔɔnasɩ lɛ, ɛñaɣ pana nɛ ɛkpa-kɛ nɛ ɛpaɣzɩ-kɛ ɖɔʊ.
[[File:RMLL 2008 - Un chat 01.jpg|thumb|RMLL 2008 - Un chat 01Pɩyaʋ]]
Egypti mba eeleeyu nɛ pɩyaʊ: kɩkɛ-wɛ sɩʊ sɔsɔʊ nakʊyʊ, nɛ poluŋguu kɩ-tɛɛ. Ɖooo “Moyen Age” taa kɛ Europe taa mba ñapɩsɩ-kʊ kpaɣʊ ɛsɩ sɩʊ yɔ. Pɩyaʊ tɔm fɛyɩ se pɔyɔɔdɩ: Asia taa lɛ, piyaʊ kɛna kpɩnɛ nɖɩ ɖɩhaɣ fezu kɩfalʊ nɛ ñʊʊ leleŋ yɔ yaa ñɩm sakɩyɛ yɔ. Kpɩnɛ ɖɩnɛ, ɖɩpɩsɩ ɛyʊ sɔdʊ sɔsɔʊ. Nabɛyɛ tɛ lɛ, kɩkɛ sɩʊ yaa ɛgɔlɔmɩyɛ nɖɩ ɖɩtɛɛ pʊwɛɛ se poluŋ nɛ paɖʊ hɩɖɛ tam yɔ. Pɩwɛɛ se pɔcɔna pɩyaʊ yɔɔ camɩyɛ. Pʊ yɔɔ ɖɔɖɔ pɩwɛɛ se paɖaa pɩyaʊ nɛ kɩ-kʊdɔŋ ɛtaaɖɛ ɛyʊ.