Ñɔɔzɩtʋ hɛkʋ taa tʋkaɣ

Contenu supprimé Contenu ajouté
Gnangbade (ndɔncɔɔlɩyɛ | tambasɩ)
Ajout liens, nettoyage
Gnangbade (ndɔncɔɔlɩyɛ | tambasɩ)
fixed links
Caŋa 15:
| cctld = .
}}
'''Alizeerii''' ɛjaɖɛ kɛ Afrika nɛ kɩ-hayi kiŋ ɛjaɖɛ naɖɩyɛ. Ɖɩwɛ ajɛya wena akpɛndaa nɛ payaɣ-yɛ se Maagrɛɛbʊ yɔ a-taa. Alizeerii ɛjaɖɛ tɛtʊ sɔsɔtʊ payaɣ se Alizee. Tɩwɛ Alizeerii nɛ kɩ-hayi kiŋ [[Mediteranee teŋgu|Mediteranee teŋgu]] cɔlɔ kpam. Tɛtʊ ndʊ tɩkɩlɩna samaɣ wɛnaʊ. Afrika kpeekpe taa lɛ, Alizeerii tɛtʊ kɩlɩna walʊʊ. Tɩwalaa pɩtalɩ ɛzɩ kilomɛtanaa agbaba ɛzɩ 2 381 741 mbʊ yɔ.
 
Alizeerii ɛjaɖɛ sɩna [[Tuniizii (Tunisie)|Tuniizii]] nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ nɛ hayi kiŋ. Wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa ɖeyi ɖeyi lɛ, [[Liibii (Libye)|Liibii]] ɛjaɖɛ; piyele nɛ hadɛ kiŋ lɛ, [[Nizɛɛrɩ (Niger)|Nizɛɛrɩ]] nɛ [[Maalii (Mali)|Malii]] ajɛya. Wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ nɛ hadɛ kiŋ lɛ, [[Moritaanii (Mauritanie)Moritaanii]] nɛ [[Sahara Wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ (Sahara occidental)|Sahara wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ]] nɛ wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ ɖeyi ɖeyi lɛ, [[Marɔkɩ (Maroc)|Marɔkɩ]] ɛjaɖɛ. Alizeerii taa ɛyaa laba kʊñɔŋ siŋŋ. Palʊba lʊbɩyɛ ɖɔɖɔ siŋŋ nɛ poyoo yoŋ sakɩyɛ nɛ pʊcɔ pɛwɛɛ pa-tɩ yɔɔ hasɩyaɖɛ fenaɣ kɩyakɩŋ kagbaanzɩ ñɩŋgʊ, wiye pɩnaɣ 1962 taa.
 
Alizeerii ɛjaɖɛ wɛ kedeŋa kpeekpe ajɛya kpɛndʊʊ ŋgbɛyɛ nɖɩ payaɣ se [[ONU ŋgbɛyɛ|ONU ŋgbɛyɛ]] yɔ ɖɩ-taa. Alizeerii ɛjaɖɛ nɖɩ, ɖɩwɛ ɖɔɖɔ Afrika ajɛya kpɛndʊʊ ŋgbɛyɛ nɖɩ payaɣ ɖɩɖɩ se ''Union africaine'' yɔ ɖɩ-taa, pɩ nɛ ɖama nɩnaʊ ŋgbɛyɛ nɖɩ ɖɩɩtɩŋɩɣ nɔɔyʊ wayɩ nɛ kpaɣnɛ ɖooo kɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ pɩnaɣ 1962 taa yɔ, Alizeerii ɛjaɖɛ sʊ ''Ligue arabe'' ŋgbɛyɛ taa. Lɛlaɣ fenaɣ, pɩnaɣ 1989 taa kɛ Alizeerii nɛ Maagrɛɛbʊ ajɛya palaba nɔɔ nɛ patʊlɩ kɩgaʊ ŋgbɛyɛ nɖɩ payaɣ sɔnɔ se ''Union du Maghreb arabe'' (UMA) yɔ. Ɛjaɖɛ nɖɩ, ɖɛwɛ ɖɔɖɔ [[Mediteranee teŋgu|Mediiteranee]] ŋgbɛyɛ kɩkpɛndʊʊ taa pɩnaɣ 2008 taa.
 
Alizeerii kaŋgalafʊ nimaɣ paɣzɩɣna +213 nɛ liidiye nɖɩ pɔtɔkɩ peeɖe yɔ, payaɣ-ɖɩ se Alizeerii Dinar.