Ñɔɔzɩtʋ hɛkʋ taa tʋkaɣ
Contenu supprimé Contenu ajouté
Liens correction orthographe |
Correction lien |
||
Caŋa 17:
}}
Ositraalii ɛjaɖɛ wɛ [[Oseyanii tɛtʋ wandamm (Océanie)|Oseyaanii]] keteŋa taa nɛ nɖɩ kɛna ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩkɩla walɩɣ peeɖe yɔ. Ositraalii kɛna tɛtʊ ndʊ lɩm cɔ-tʊ ko nɛ pɩta yɔ; nɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖi-taa ɖɔɖɔ lɛ, lɩm ɖɔna tɛtʊ ñabɩ ñabɩ ndʊ ndʊ yebu yɔ, tɩ-taa kɔyɔ: [[Tasimaanii]], Lɩŋamʊʊ nŋgʊ kɩwɛna wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa yɔ, [[Pasifiki teŋgu]] nɛ [[Ɛɛndɩ]]. Ajɛya wena acɔ-ɖɩ nɛ ataa yɔ, a-taa kɔyɔ: hayʊ kɩŋ lɛ, [[Ɛndonezi (Indonésie)|Ɛndonezii]], [[Timɔɔrɩ]] nɛ [[Papʊwaasi-Kiinee kɩfalʊʊ]]. Wɩsɩ ɖɩlɩyɛ nɛ hayʊ lɛ, [[îles Salomon]], [[Vanuatu]] nɛ [[Kaledoonii kɩfalʋʋ]]; wɩsɩ ɖɩlɩyɛ nɛ hadɛ kɩŋ lɛ, [[
Ɛyaa paaziɣ Ositraalii tɛtʊ taa caɣʊ yɔ, pɩlakɩ pɩnzɩ ɛzɩ kutokiŋ 50 000 kɔyɔ nɛ mba pakɩlɩɣ wobo peede ɛsɩyɛ egbena yɔ, pa-taa kɔyɔ: kpakpasɩ kpaya nɛ [[Néerlandi]] lɩm yaya. Dooo pɩnzɩ XVII taa kɛ [[Eerɔpʋ tɛtʋ tɔm|Eerɔpʋ]] yɛlɩya nɛ tadɩyɛ laɖaa katɛma nɑʊ se Ositraalii tɛtʊ wɛɛ ɛlɛ, pɩnzɩ 1770 taa kɛ [[Kewiyaɣ Kɩkpɛndaɣ (Royaume-Uni)|Kewiyaɣ Kɩkpɛndaɣ]] taa ñɩma nɛ pɩkɩlɩna [[kɔlaɣ fenaɣ]] kɩyakʊ 26 pɩnaɣ 1788 kɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ Nouvelle-Galles kaɣ ñɔʊ camɩyɛ kaɣlaa. Efemiye nɖɩ kɛ Ositraalii ɛjaɖɛ taa ɛyaa tɔkɩ pa-tɩ yɔɔ wɛʊ tɛ kazandʊ. Kɔlaɣ fenaɣ kacalaɣ efemiye wiye pɩnaɣ 1901 kɛ ajɛya cikpena looɖo nayɛ ñɔñɔ peeɖe nɛ akpaɣ hɩɖɛ se Commonwealth d'Australie.
|