Ñɔɔzɩtʋ hɛkʋ taa tʋkaɣ

Palʊla '''Karl Heinrich Marx''' kɛ [[agoza fenaɣ]] kagbaanzɩ wiye kɛ Trèves tɛtʊ taa pɩnaɣ 1818 nɛ ɛkʊyɩ ɛjaɖɛ yɔɔ kɛ [[lakɩŋ fenaɣ]] 14 pɩnaɣ 1883 kɛ [[LondresLɔndrɩ]] ɛjaɖɛ taa. Ɛkɛ [[Caama (Allemagne)|Caama]] tʊ nɛ ɛlaba tʊma wena yɔ, afɛyɩ yɔɔdɩɣ: ɛkɛ caanaʊ taa tɔm ñɩnɩyʊ nɛ tɩkɛtɩyʊ, ɛkɛ aseɣɖe tɔm kɛtɩyʊ, philosophe nɛ tɔsʊʊ yɔɔ cɔnɩyʊ, ɛkɛ ɖɔɖɔ sociologue nɛ socialiste, takayasɩ mayʊ, ɛkɛ ɖɔɖɔ Komunisti. Pasɩma-ɩ sɩŋŋŋ nɛ ɛ-lʊbɩyɛ nɖɩ ɛlʊba tʊmɩlaɖaa yɔɔ yɔ, ntʊ ɛyɔɔda pɩlɩna ɛzɩma liidiye cɔʊ cɔʊ mbʊ yɔ pʊ-yɔɔ ɖɔɖɔ pɩtasɩna ɛ-lɩmazɩyɛ kɛ ɛzɩma ɖooo caanaʊ taa mba nɛ sɔnɔ mba ɖɔɖɔ pacɔzɩɣ pa-ñɩm cɔzɩɣ mbʊ yɔ.

Palʊla Karl Heinrich Marx kɛ pɩnaɣ 1818 kɛ Trèves tɛtʊ taa, ɖenɖe payaɣ sɔnɔ se Rhénanie-Palatinat yɔ nɛ ɛkɛ naalɛ-tʊ pɩya litoozo taa. Payaɣ ɛ-caa se Heinrich Marx (1782–1838) nɛ ɛ-cɔzɔ yɔ Herschel Marx Levi Mordechai. Ɛ-caa ɛnʊ ɛkɛ tɔm-hʊyʊ weyi payaɣ se avocat yɔ nɛ ɛkɛ Yuuɖa tʊ. Ɛ-cɔzɔ sɔsɔ payawa se Heinrich Meier Halevi Marx, nɛ ɛzɩ ɛ-caa ɖɔɖɔ mbʊ yɔ, ɛɛkɛ Trèves cejewiye layaa tɛ nɔɔyɔɔ ɖɛyʊ nɔɔyʊ pɩnaɣ 1723. Kpaɣ pɩnaɣ 1816 yaa 1817 taa kɛ Karl Marx pɩsa Protestant se pɩsamɩ-ɩ nɛ ɛla ɛ-tʊmaa camɩyɛ kaalɛyɩtʊ; mbʊ ɛkpaɣ hɩɖɛ se Heinrich. Payaɣ e-ɖoo se Henriette Pressburg, palʊla ɛlɛhasɩɛlɛ yaɖɛ[[hasɩyaɖɛ]] fenaɣ 20 wiye pɩnaɣ 1788 nɛ ɛsɩ mɩnzɛma fenaɣ hiŋ naatozo ɛwɛna pɩnzɩ 75. Ɛkɛ Yuuda mba mba palɩna Hollande yɔ. E-newaa kɔyɔ Gerard Philips nɛ Anton Philips. Pɔsɔ Karl Heinrich Marx kɛ ɛsɔ tɛ lɩm ppɩnaɣ 1824 Luther cɔɔcɩ taa nɛ pakpazɩ-ɩ ɖoŋ pɩnaɣ 1834 kɛ Trinité de Trèves cɔɔcɩ kpaaŋ taa. Pɩwɛ mbʊ se Karl Marx caa ɖoŋgaɣ yuuɖa mba paɣtʊ yɔɔ ɛlɛ ɛ-cɔzɔ ɛnʊ (Karl Heinrich Mordechai) patalabɩ-ɩ yuuɖa mba sɔnzɩ nasɩyɛ, pɔtɔsɔ-ɩ lɩm ɖɔɖɔ nɛ nabʊyʊ ɛwɩlɩɣ kaɣlaɣ se Karl waa mba pɔɖɔŋ Yuuɖa mba paɣtʊ yɔɔ yaa Luther ñɩndʊ yɔɔ.