Dominique paɣtʊ ɛyaa

Faala yɔɔdɩyaa paɣtʊ yaa Ɖalaa paɣtʊ sɔɔlɩyaa (O.P.-latɛŋ kʊnʊŋ taa lɛ, Ordo Fratrum Prædicatorum), walaa taa pasɩma-wɛ hɩɖɛ ɖɩ nɛ yɔ Dominique paɣtʊ, pɩkɛ katoliki cejewiye nɖɩ ɖɩñɔ pɩtɩŋna Mominique kiɖeɖeu ɖoŋ yɔɔ yɔ pɩnaɣ 1215. Ɖɩwɛ ɖɔɖɔ ɛzɩ ɖalaa cikpema yaa mba payaɣwɛ se Fransiscain waa yɔ, tɔbʊʊ pɩkɛ sʊlɩmɩyaa. Pa nɛ yɔ pɔñɔtɩna ɛyaa, pɛfɛyɩ ɛzɩ lalaaa mba pɔsɔɔlɩ wɛʊ pe ɖeɖe yɔ ɛzɩ cistercien waa yɔ.

Patɩŋaɣ Augustin kiɖeɖeu paɣtʊ, ɖɔɖɔ ɛzɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-paɣtʊ yɔ, hɔɔlʊʊ yɔɔ ɛsɔɔlɩ Laon cɔlɔ tɩnaa (O.Præm), ɛɖʊ ɛ-tɩ tʊmɩyɛ se ɛla Yeesuu Krɩstʊ tɔm mʊyaa tʊmɩyɛ, tɔm suzuu tʊmɩyɛ nɛ mazɩm taa tʊmɩyɛ. Papa Jean-Paul 2 tɔzɩ se ɖooo e-kiɖe tɛɛ, kajalaɣ tʊmɩyɛ kɔyɔ esusi Krɩstʊ tʊtʊyɛ tɔm. E-ɖuu tɔmaɣ kɔyɔ Veritas (tovonum). Ɖuutu sakɩyɛ kaawɛ-ɩ ɖɔɖɔ ɛzɩ tʊ nɛ yɔ eyɔɔdɩ ndʊ ɖɩnaa yɔ, (contemplata aliis tradere), Thomas kiɖeɖeu Aquin tʊ ɖanɩɣ kpaɣʊ tɔm, yaa ɛsa, ɛhɩnɩ-ɩ, esusi mbʊ pɩkɛ Ɛsɔ tɔm takayaɣ taa paɣtʊ.

Dominique ɛyaa kɛ cɔɔcɩ tɩnaa kɛlɛ pɛtɛkɛ maacɔ waa.Pɛwɛtʊ kɛ kʊyʊmtʊ ndʊ lɛ ñamtʊ, pa-wɩlɩyʊ cɔlɔ yaa e-lone taa caɣyʊ. Kʊñʊndɩtʊ sɔɔlʊʊ nɛ tɩ ɖɔkʊʊ yaa kele kele wɛtʊ tɔm wɛ pɩdaa peeɖe kɩjɛyʊʊ piŋ. Pɛfɛyɩ lone kuyʊmdɩyɛ taa ɛzɩ maacɔ waa, pɩtɛkɛ pa-paɣtʊ. Pasʊʊ aŋgba taa pɩtɛkɛ maacɔ ɖɩsɩ taa. Pa-tʊmɩyɛ kɛlɛ se posuzi ƐSɔ tɔm mbʊ lɛ, pa-ɖɩzʊyɛ wɛɛ tɛtʊ naa sɔsaa taa.

Tɔm kɛtɛdʊ taa, e-ɖoo (latɛŋ taa Dominicus, pʊ-tɔbʊʊ se weyi Ɛsɔ tɩya-ɩ yɔ) kaaɔza ɛ-tɔm ɛ-hɔɔ alɩwaatʊ taa mbʊ se ɛna haɣ nakɛyɛ kɔɖɔka tɔsɩ nɛ kɔ-nɔɔ se katʊsɩ ɛyaa tɩŋa. Guzman tɛ Dominique pakɩlɩ sɩm nɛ hɩɖɛ se Dominique kiɖeɖeu, ɛkɛ episikopu cɔlɔ tʊmɩyɛ tʊ nɔɔyʊ, payaɣ Osmo Ɛsɩpañɩ ɛjaɖɛ taa, alɩwaatʊ ndʊ ɛ-tɛ episikopu Diegue Osma, ya-ɩ se ɛsɩ-ɩ Sɩkandɩnavɩ kedizaɣ sɔsɔ nakɛyɛ ɖeɖe. Pa-nɔmɔʊ ŋgʊ kɩ-taa peeɖe ehiɣ ɛgbaɣtʊ nɔɔyʊ akɔma ɖɩɣa taa ɛlɛ lakɩ tʊmɩyɛ ka-taa nɛ ɛ nɛ-ɩ pahɩnɩ nɛ ɛpɩzɩ ɛlɛɛzɩ ɛlɛ laŋɩyɛ mbʊ pʊyɔɔ yɔ ɛlɛ taakɛ katoliki tʊ ɛlɛ ɛpɩsɩ katoliki tʊ pɩlɩna ndʊ eheya-ɩ yɔ tɩ yɔɔ.