Etaazuunii kɛna ajɛya sakiyɛ kɩkpɛndɩɣ. Ɛlɛ Etaazuunii wɛna Amerika nɛ kɩ-hayɩ kɩŋ. Ajɛya nɩɩnɩwa kpɛndɩna kpɛm nɛ payaɣ se Etaazuunii. Ɖɔɖɔ lɛ ajɛya cikpena nayɛ wɛ 48 nɛ amalɩna nɩnɩwa lɛɛna. Ajɛya anɛ, awɛ Atlantiki teŋgu nɛ kɩ-wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa nɛ kɩ-wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa lɛ, Pasifiki teŋgu. Hayɩ kɩŋ lɛ, Kanadaa ɛjaɖɛ piyele Mekisiki ñɛwɛna hadɛ kiŋ. Ajɛya nayɛ ñɔtɩna Etaazuunii ɛlɛ afɛyɩ kamaɣ yɔɔ; ana lɛ: Alaskaa (Kanadaa nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa) nɛ awayɩ Pasifiki hɛkʊ nɛ hɛkʊ.

Etaazuunii
Fransɩɩ : Etats-Unis

Etaazuunii tɛlɛŋa

Etaazuunii kɩɖaʋ kɩdɛɛka

Etaazuunii ɛjaɖɛ tɛ tampaɣ
Tʋmɩyɛ taa kʋnʋmɩŋ: .
Tɛtʋ sɔsɔtʋ: .
Ɛjadɛ kɛ mbʋ yɔ: .
Ɛjaɖɛ ñʋʋdʋ: Ɖajaa Joe Biden
Ɛjaɖɛ walanzɩ: 9,833,517 km²
Samaɣ ñʋʋ: 328,239,523 (2019)
Tɛtʋ hɔɔlʋʋ samaɣ ñʋʋ: 35 km²
Internet nimaɣ: .

Pɩcɔ nɛ Eerɔpɩ ñɩma woki Etaazuunii tɛtʊ taa nɛ pakpacayʊ-ɖɩ lɛ, ɛyaa nabɩyɛ, Ameerɩndɩyɩŋwaa mba palɩna Eraazi yɔ paatɛma wɛʊ peeɖe pɩlabɩ ɛzɩ pɩnzɩ 1 5000 mbʊ yɔ yɔ. Eerɔpɩ mba tɛ Etaazuunii kpacayʊʊ paɣzɩ ɛzaɩ pɩnzɩ mɩnɩʊwaa hiu nɛ looɖo yɔ. Pɩtaakɛ Eerɔpɩ ɛyaa ɖeke ɛlɛ Krandɩ-Pretaañɩ mba ɖʊ ɖɔɖɔ pe-nesi ɖomaɣaɣ fenaɣ 14 wiye pɩnaɣ 1607. Mbʊ yebina nɛ you ñapaazɩ nɛ kɩsɩɩna hasɩ yaɖɛ fenaɣ kɩyakʊ naanza pɩnaɣ 1775 wiye lɛ, Etaazuunii mʊ kɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ. Keteŋa kpeekpe taa lɛ, Etaazuunii lɛɣna mʊʊ kɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ.

Tɛtʊ sɔsɔyʊ payaɣ se Washington Peeɖe ɛjaɖɛ ñʊʊdʊ yɔ Ɖajaa Joe Biden nɛ ɛnʊ kɛna peeɖe ñʊŋ tɩna 46 tʊ nɛ ɛ-tɛɛ tʊ yɔ Kamala Harris.

Ki-kiɖe ñɔɔzɩ

Caanaʊ tɔm ñɔɔzɩ

Pɔcɔ Christoph Colomb fɛyɩɣ nɩŋgbaŋaɣ (pʊcɔ pɩnaɣ 1492 talɩ) ñɔɔzɩ

Yomiye taa alɩwaatʊ(1492-1775) ñɔɔzɩ

Yomiye taa lɩʊ nɛ paɣtʊ kɩfatʊ(1775-1800) ñɔɔzɩ

Wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ tɛtʊ ̃nɩnʊʊ nɛ ̃nɩɣtʊ lubu nɛ yomiye taa lɩʊ (1800-1917) ñɔɔzɩ

Yoŋ yeba nɛ patɩlɩ ki-ɖoŋ(1917-1991) ñɔɔzɩ

Sɔnɔdaa alɩwaatʊ(1991-2016) ñɔɔzɩ

Politiki ñɔɔzɩ

Kewiyisi nɛ ajɛya ñɔɔzɩ

Kɩ-ɖɩwɛyɛ ñɔɔzɩ

Mbʊ patɩlɩɣna-kʊ yɔ ñɔɔzɩ

Kɩ-hɔɔlɩŋ ndɩ ndɩ ñɔɔzɩ

Ɖenɖe ɛyaa wɛɛ yɔ ñɔɔzɩ

Ajɛya lɛɛna yɔɔ politiki ñɔɔzɩ

Sɔɔjɛɛtʊ ɖoŋ ñɔɔzɩ

Tɔsʊʊ ñɔɔzɩ

Mbʊ pʊwɛɛ yɔ ñɔɔzɩ

Tɔsʊʊ politiki ñɔɔzɩ

Samaɣ ñɔɔzɩ

Samaɣ yɔɔ kandayʊʊ ñɔɔzɩ

Samaɣ ñʋʋ tɩlʋʋ ñɔɔzɩ

Pɩnaɣ 2015 ñɩŋa taa lɛ, Etaazunii samaɣ kɩkpɛnda 320 miliiyɔɔ.[1]

Lɛɣtʊ nɛ sɔnzɩ ñɔɔzɩ

Lɛɣtʊ nɛ tɩlɩtʊ ñɔɔzɩ

Takayɩsɩ nɛ filosofii ñɔɔzɩ

Nesi tɛɛ tʊma ñɔɔzɩ

Kuduyuŋ maʊ ñɔɔzɩ

Minziiki nɛ aleɣya ñɔɔzɩ

Tɩzʊʊ tʊmɩyɛ ñɔɔzɩ

Ɛsɔ nʊmɔʊ ñɔɔzɩ

Sɩpɔɔrɩ ñɔɔzɩ

Kazandʊ nɛ avema kɩhɛza ñɔɔzɩ

Kʋnʋmɩŋ ñɔɔzɩ

Ɛyaa sɔsaa ñɔɔzɩ

Anjaʊ ŋgʊ pasɩŋna-kʊ yɔ ñɔɔzɩ

Ki-nimaɣ ñɔɔzɩ

Takayɩhayʊʊ tɛɛ tɔm nɛ tɩ-ɖɩnayɛ ñɔɔzɩ

ɩcɔna ɖɔɖɔ ñɔɔzɩ

Takayɩsɩ ñɔɔzɩ

Tɔm lɛɛtʊ ñɔɔzɩ

Awayɩ kpasɩ ñɔɔzɩ

  1. Modèle:En Current Population Clock - U.S. Census Bureau. Pakalʋʋ samaɣ ñʋʋ paa cɛcɛyaɣ ŋga ka-taa.