Kalɩfɔrnɩyɔm, ɛ-tɛ yʊsaɣ mayaɣ kɔyɔ Cf, ɛkɛ kpɛlɩ kpɛlɛkʊʊ tɛ pʊtʊ weyi ɛ-ñʊʊ mayaɣ kɔyɔ 98. Ɛkɛ pʊtʊ weyi poluba-ɩ kulubu yɔ ɖɔɖɔ ɛzɩ ɛ-tɛ yʊsaɣ mayaɣ wɩlɩɣ-ɖʊ yɔ, ɛ-tɛ nɛ akɩtɩnɩdɩ tɛ kiŋ, ɛtɔʊʊ cɛnzɩ nɛ palaba-ɩ kɩlabʊ. E-tomnaɣ kɛ ñɩɣlɩm pɩyʊ yee ɛjaɖɛ taa sɔŋaɣ nɛ ɛsɔkaɣ taa sɔŋaɣ ɛwɛ camɩyɛ kɔyɔ.

Palakɩ tʊmɩyɛ nɛ kalɩfɔrnɩyɔm nɛ pɔyɔkʊʊna heɣlim ñɔʊʊ tɛ tuyuu ñɩɣyɩŋ, miŋ saʊʊ tɛ tʊma sɔsɔna taa nɛ somtu tʊma ɖɩlaɖɛ taa, X cɛnzɩ tɛ kɔyɛ ɖɩlaɖɛ tʊma taa nɛ ɖɔɖɔ karasɩm ñɩɣnɩɣ nɔmɔŋ taa.

Kalɩfɔrnɩyɔm kɛ pʊtʊnaa kɩlabaa mba pa-ñʊŋ masɩ cɛza mayaɣ 92 yɔɔ taa loɖo tʊ weyi poluba-ɩ kulubu ɖɔɖɔ yɔ. Palaba-ɩ kajalaɣ ɖeɖe pɩnaɣ 1950 pɩtɩŋna ɛyaa pa nɛ yɔ Stanley G. Thompson, Glenn T. Seaborg, Kenneth Street, Jr. (en), nɛ Albert Ghiorso kɛ Berkeley, Kalifornie tɛtʊ taa, mbʊ yɔɔ paya-ɩ hɩɖɛ nɖɩ. Pehiyi-ɩ lɛ panaza kɩnazʊʊ kʊrɩyɔm 242 pɩtɩŋna alɩfaa pɩyʊ kɔtɩɩ waa yɔɔ.

Papɩzɩɣ pana kalɩfɔrnɩyɔm ɖenɖe naa pʊñɔtɩna wondu ndʊ tɩlakɩna tʊmɩyɛ nɛ pʊtʊ ɛnʊ ɛzɩ pañɩnɩnaʊ tɛtɛɛ ñɩm nɛ ɖɩfɛɖɛ tɛ wondu ɖɔɖɔ yɔ. Pʊtʊ ɛnʊ ɛɛyɔɔlʊʊ lɩm kpa, kɛlɛ ɛsɔɔlɩ tɛtʊ maɣmaɣ taa wɛʊ.