Tokiyo
Tokiyo kɛŋna Sapɔŋ ɛjaɖɛ taa tɛtʊ sɔsɔtʊ. kabɩyɛ taa lɛ, Tokiyo tɔbʊʊ kɛlɛ se « Wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa tɛtʊ sɔsɔtʊ ». Kɩyɛɛna fenaɣ taa pɩnaɣ 2016 taa pakalɩ tɛtʊ tʊnɛ tɩ-taa ɛyaa lɛ pɛkpɛnda ɛyaa miliyɔɔnaa 13 622 267; yee pɩkɛ tɛtʊ tʊnɛ tɩ-hɛkʊ taa siŋŋŋ kɔyɔ, pɛkpɛnda miliyɔɔnaa 42 794 714.
Keteŋa kpeekpe taa lɛ, Tokiyo tɛtʊ taa kɛ ɛyaa kɩla ɖɔʊ kɛ tɛtʊ sɔsɔtʊ kpeekpe taa. Sapɔŋ ɛjaɖɛ taa akeeta 47 wɛna nɛ a-taa kɔyɔ Tokiyo ñɩnɖɛ. Tɛtʊ tɩunɛ tɩ-taa kɛ Sapɔŋ ɛjaɖɛ taa tʊma sɔsɔna kɩla wɛʊ.
Peeɖe palakɩ politiki kediizɩsɩ sɔsɔsɩ payɩ, peeɖe ɖɔɖɔ kewiyaɣ kpelaɣ yɔɔ caayʊ wɛɛ, komina ñʊʊtʊ wɛ peeɖe ɖɔɖɔ wɛɛ pɩna paɣtʊ lɩzɩyaa ɖɔɖɔ, minisinaa tɩŋga mba pɛwɛ kewiyaɣ taa yɔ patɩŋga ɖɔɖɔ pɩtasɩna ajɛya lɛɛna lone taa caɣya wɛɛ ɖɔɖɔ.
Ɖooo lɛ, Tokiyo kaakɛŋna kpakpasɩ kpayaa hɔɔlʊʊ taa ɛyaa nɛ payawaɣ-tʊ se Edo nɛ pʊtɔbʊʊ nɛ kabɩyɛ taa se lim pɔɔ ɖɩkatɩyɛ. Kacalaɣ sɔdʊ ŋgʊ kaya tɛtʊ tʊnɛ kɛ hɩɖɛ se Tokiyo yɔ payaɣ-ɩ se wiyao Tokugawa Ieyasu.