Alɩwaatʋ yekina nɛ ɖɩnaɣ se lɛɣzɩtʋ wɛ kedeŋa yɔɔ cɩnɛ. Ɛyʋ pɔsaa se ɛtɩlɩ mbʋ alɩwaatʋ kɛna kpem yɔ. Ɛyʋ pɔzʋʋ se ɛna se alɩwaatʋ kɛ kedeŋa pʋyʋ keem yaa ɛyʋ tɩŋɩna ɛ-lɔnsɩnɖɛ yɔɔ nɛ ɛmaɣzɩ nɛ ɛɖʋ-tʋ yem.

2010-07-20 Black windup alarm clock face

Paa ɛyʋ eecosi suwe yɔ, ɖɔm ɛɛnɩɣ. Pʋ-tɔbʋʋ se ɛyʋ ɛɛtɩlɩɣ ɖeyi ɖeyi mbʋ alɩwaatʋ kɛna kpem yɔ. Tɔm cosuu tɩŋɛ tɛkɛ lɩmaɣza lɩzʋʋ : ɛyʋ lɛɣzɩɣ alɩwaatʋ lɛɣzʋʋ mbʋ yɔ wɛ wazaɣ pɩdɩɩfɛyɩ.

Paapɩzɩɣ pamaɣzɩ alɩwaatʋ ɛzɩ tɩwɛʋ yɔ. Pʋ-tɔbʋʋ se paapɩzɩɣ pamaɣzɩ-tʋ ɛzɩ pamaɣzɩɣ pʋyʋ yem yɔ. Pʋwɛɛ se ɖɩnɩɩ tɔm ndʋ tɩkɔŋ nɛ wayɩ yɔ tɩ-taa mbʋ payaɣ se alɩwaatʋ maɣzʋʋ yɔ hɔɔlʋʋ nakʋyʋ nɛ mbʋ pɩkɛ alɩwaatʋ maɣzʋʋ yɔ ɖɩjaɣyɛ naɖɩyɛ taa.

Nabʋyʋ ɛɛlaba nɛ pɩɖɛɛ nɛ nabʋyʋ ɖɔɖɔ ñatasɩ labʋ sɔnɔ, mbʋ pɩlaba nɛ pɩɖɛɛ yɔ nɛ mbʋ pɩlaba sɔnɔ yɔ, pɩ-hɛkʋ taa maɣzɩtʋ kɛɣna kɩyakɩŋ. Pʋ-tɔbʋʋ se, ɖɩkpaɣ ɛzɩ nabʋyʋ laba hodo nakʋyʋ wiye. Lɛɛbʋ ñala mazaɣ nakɛyɛ wiye. Yee pamaɣzɩɣ alɩwaatʋ ndʋ tɩwɛ hodo nɛ mazaɣ pɛ-hɛkʋ taa kɔyɔ, pɔtɔŋ se tɔm ndʋ tɩɩlaba hodo wiye nɛ ndʋ tʋtʋ ñala mazaɣ wiye yɔ, pɛ-hɛkʋ taa kɩyakɩŋ naanza wɛna.

Wooden hourglass 3

Alɩwaatʋ maɣzʋʋ lɛɣzɩ paa ɖooye ɛyʋ wezuu caɣyʋ. Pɩlɛɣzɩ ɖɔɖɔ ɛyʋ tisuu Ɛsɔ sɛtʋ yɔɔ nɛ pɩtɛ pɩlɛɣzɩ ɖɔɖɔ ɛ-lɔnsɩnɖɛ kpɛlɛkʋʋ. Alɩwaatʋ maɣzɩtʋ lɛɣzɩ sakɩyɛ ɖɔɖɔ tɩlɩtʋ kpɛlɛkʋʋ piliŋa nʋmɔʋ taa.

Tɩlɩtʋ kpɛlɛkʋʋ piliŋa ñɔtɔŋ se alɩwaatʋ kɛna wɛtʋ natʋyʋ yaa kawɩlaɣ tɛ maɣzɩtʋ. Piyele ɖama tʋʋzʋnaʋ tɛ kɛʋ piliŋa cɔlɔ lɛ, mbʋ payaɣ se alɩwaatʋ yɔ, pɩlɩɣna paa weyi ɛnaɣ naʋ mbʋ yɔ pʋ-cɔlɔ. Piliŋa ŋga, kakaɖɩɣ kpayɩ se tomiye naɖɩyɛ wɛ alɩwaatʋ nɛ loniye pɛ-hɛkʋ taa siŋŋ.

Samaɣ ndɩ ndɩ taa ɛyaa sakɩyɛ tɔŋ se mbʋ pɩɖɛwa yɔ, pɩwɛ wayɩ nɛ mbʋ pʋkɔŋ yɔ, pʋpʋ ñɛwɛɛ ɛsɩndaa. Ɛlɛ, aymara samaɣ taa ñɩma ñɛlɛɣzɩɣ pɩtɛ alɩwaatʋ ńdʋ. Paba ñɔtɔŋ se mbʋ pɩɖɛwa yɔ, pasɩma-pʋ. Pʋwɛna ɛyʋ ɛsɩndaa kiŋ nɛ piyele mbʋ pɩtatɩɩkɔmda yɔ, paasɩ-pʋ, yee mbʋ pʋwɛna ɛyʋ wayɩ kiŋ.

Standard Time Zones of the World (August 2013)

Alɩwaatʋ wɛna tɔbʋʋ nɩʋ nabʋlɛ taa. Nabʋyʋ taa kɔyɔ, ɛyʋ ɖɔŋ nɛ ewokina alɩwaatʋ tɛ sizika cɔlɔ kiŋ  ewoki you nakʋyʋ loluu. Yaa nabʋyʋ taa lɛ, pʋyʋ kɩtalɩm wokiŋna ɛyʋ yɔɔ kiŋ : nʋmɔʋ haʋ ñɔtaa kɛlɛ…