Kaliforni sukuli kɩtɛzʊʊ

Kaliforni sukuli kɩtɛzʊʊ, pɩkɛ Amerika sukuli kɩtɛzʊʊ ŋgʊ kɩñɔ pɩnaɣ 1868, nɛ ki-kiɖe wɛɛ Berkeley (Kaliforni), tɛtʊ ndʊ tɩ-taa wɛɛ pɩlɩŋ kɩtɛzɩŋ hiu Kaliforni ɛjaɖɛ taa. Sukuli ŋgʊ kɩ-taa wɛɛ sukuli piyaa sɔsɔsɩ 200000 nɛ tʊma laɖaa 150000.

Kajalaɣ sukuli wɛʊ yɔ fada Henri Durant tʊlɩna-kʊ, nɛ ɛyaa-kʊ se Contra Costa Academy, nɛ pɩɩkɛ sukuli ŋgʊ kɩɩwɛ kɩ-tɩ yɔɔ kɛ Ɛsɩpañɔɔlɩ amʊʊza ɖɩlaɖɛ kuduyuu taa Oakland tɛtʊ taa. Pɩnaɣ 1855 alɩwaatʊ taa mbʊ yɔ sukuli piyaa talɩ ɛyaa nɩnʊwa nɛ pʊyɔɔ mbʊ yɔ. Ŋgbɛyɛ naɖɩyɛ kɛzɩ hɛkʊ taa sukuli ŋgʊ nɛ pɩpɩsɩ Kaliforni kɔlɛɛzɩ, pazɩ pazɩ yɔɔ lɛ, pɛkpɛndɩ sukuli kɩtɛzɩŋ pɩnaɣ 1868, kɛlɛ patatɩɩ mata-kʊ se kɩcaɣ kɩ-ɖeɖe Berkeley Kaliforni ɛjaɖɛ nɛ kɩmʊ hayɩm pɩtalɩ 65 ha.

Berkeley lone mʊ sɔnɔ pɩlʊʊ kajalaɣ ŋgʊ. Old is Beautiful, Kaliforni sukuli kɩtɛzʊʊ ŋgʊ kɩwɛɛ Berkrley mʊ niiye kɛ sukuli kɩtɛzɩŋ kagbanzɩ weyi ɛwɛ Amerika ɛjaɖɛ taa yɔ, papa yɔ Harvard sukuli kɩtɛzʊʊ, Yale, Princeton nɛ Stanford sukuli kɩtɛzɩŋ. Sukuli kɩtɛzɩŋ ɛtɩŋa ɛkpaɣ Irlande cɔjɔ kpaŋgbamʊʊ nɔɔyʊ hɩɖɛ ɛlɛ payaɣ se George Berkeley. Sukuli kɩtɛzʊʊ ŋgʊ kɩwɛna ɖɔkɔtɔ kɩ-taa, ŋgʊ payaɣ se San Francisco Medical Center, nɛ kɩkɛ lʊbɛ ŋgʊ weewe ɖɔkɔtɔ naa taa Etaazunii ɛjaɖɛ taa.