Ohiyo

Ohiyo kɛna Etaazunii ɛjaɖɛ taa tɛtʊ cikpetʊ natʊyʊ. Nɛ Etazuunii ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ ajɛya cikpena naayɛ nɩɩnɩwa kpɛndɩna nɛ aɖʊ nɔɔ nɛ awɛɛ ɛjaɖɛ kʊɖʊmɖɩyɛ taa kpaɩ. Etaazunii tɔbʊʊ nɛ kabɩyɛ taa se ajɛya kɩkpɛndʊʊ.

Tɛtʊ ndʊ tɩcɔ ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ nɛ tɩta yɔ ndʊ yɔ: Wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ Pɛnsilivaanii, wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa kiŋ lɛ Indɩyanaa, hadɛ kiŋ lɛ Fiirziinii hɔɔlʊʊ ŋgʊ kɩwɛna wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ yɔ kɩwɛna, piyele nɛ hayʊ kiŋ lɛ Mizigaanii.

Pamaza Ohiyo ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ ɖɩ-walanzɩ taa lɛ, panaa se ɖɩ-walanzɩ talɩ ɛzɩ 116 096 km2 nɛ ɖenɖe tɛtʊ ñabɩ wɛɛ yɔ, peeɖe pɩtalʊʊ ɛzɩ106 154 km2 yɔ nɛ ɖenɖe lɩm ñɛwɛɛ yɔ, peeɖe ñɛwɛʊ ɛzɩ 10 044 km2 yɔ pʊtɔbʊʊ se pɩtalʊʊ ɛzɩ 8.65 yɔ kɛ mɩnɩʊ yɔɔ. Ɛjaɖ ɖɩnɛ ɖɩkɛŋna 45 ñɩnɖɛ ɛyaa ɖɔʊ taa kɛ Etazuunii ajɛya kɩkpɛndʊʊ kpeekpe taa.

Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ nɖɩ kɛŋna ɛjaɖɛ 17 ñɩnɖɛ nɖɩ ɖɩsʊ Etaazunii ajɛya kɩkpɛndʊɣ ŋgbɛyɛ taa yɔ. Ɛlɛ pɩɩkɛ lakɩŋ fenaɣ kacalɣ kɩyakʊ ŋgʊ wiye pɩnaɣ 1803.

Pɩnaɣ 2017 taa paakalɩ kɩgalʊʊ kɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ paana ɛyaa ɛzɩ 11 658 609 yɔ.

Ohiyo taa tɛtʊ sɔsɔtʊ payaɣ se Kolombusii nɛ tɩ-taa ɖɔɖɔ kɛ ɛyaa kɩla ɖɔʊ.

Payaɣ Ohiyo ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ ɖɩ-ñʊʊdʊ se John Kasich (R) piyele nɛ komina ñʊndinaa kɔyɔ: Sherrod Brown (D) nɛ Rob Portman (R).

Kʊnʊŋ ŋgʊ pakɩlʊʊ yɔɔdʊʊ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ komina tʊma taa nɛ pawɩlʊʊ-kʊ sukulinaa taa ɖɔɖɔ yɔ, ŋgʊ lɛ yɔ aŋgilisi. Ɛlɛ siŋŋŋ taa lɛ, komina maɣmaɣ tatɩɩ hada nɔɔ camɩyɛ se Eŋgilisi kɛŋna kɩ-kʊnʊŋ.