Ɖama lɩɣʊ wɛnaʊ pɩkɛ lɩmaɣzɩyɛ kʊyʊmɖɩyɛ nɖɩ René Girard laba ɛ-maɣmaɣ nɛ ɖɩlakɩ tʊmɩyɛ kʊyʊmɖɩyɛ yɔ, tɩzɩnaʊ (yee pɩkɛ tʊmɩyɛ kpɛlɛkʊʊ hɔɔlʊʊ taa), se pɩsa nɛ ɛlɩzɩ tɔbʊʊ sakɩyɛ ɛzɩma ɛyʊ wɛɛ yɔ. Ɛlaba ɛ-tʊmɩyɛ nɖɩ hɔɔlɩŋ ndɩ ndɩ taa, maɣzɩm kpɛlɛkʊʊ tʊmɩyɛ ɖeɖe, ɛyʊ kpɛlɛkʊʊ, samaɣ kpɛlɛkʊʊ (kɔzɩ kɔzɩ ɖɩkpaɣ ɛzɩ Ɛsɔ sɛtʊ hɔɔlɩŋ taa), ɛsakuliye hɔɔlʊʊ taa nɛ ŋgbaɣ nɖɛ mbʊ. Palɩzɩ sukuli nakʊyʊ koŋ nɛ kɩlakɩ tʊmɩyɛ pɩcɛlɩna ɛzɩma patɩlɩ ɛyʊ wɛtʊ ndɩ yɔ politiki, tɔsʊʊ huu nɔmɔʊ taa nɛ hɔɔlɩŋ ndɩ ndɩ sakɩyɛ taa.

Ɖama lɩɣʊ pɩkɛ lʊlʊʊ pɩyʊ, Aristote kaatɛma pʊ-tɔm yɔɔdʊʊ. Ɛyʊ wɛ ndɩ nɛ kpɩna lɛɛna mbʊ pʊyɔɔ yɔ ɛwɛ lɔŋ nɛ ɛkpɛlɛkʊʊ lɔŋ lɔŋ. Freud cɔlɔ lɛ, ɛyʊ kuɖum tɛ lɛ liu wɛʊ kɛna mbʊ keekee pɩwɛ ɖooo paama-ɩ yɔ taa.

Ndɔnjɔɔlɩyɛ naa sakɩyɛ lɩɣ pɩcɛlɩna ɖama lɩɣʊ tɛ tɔm nɛ liu wɛʊ tɛ tɔm alɩwaatʊ ndʊ yiɣduu natʊyʊ lɩɣ pɩlɩna hɔɔlɩŋ nɩɩyɛ taa ɛzɩ mbʊ ɖɩnaɣ yɔ, mbʊ ɛyʊ kɛwa yɔ, mbʊ ɛyʊ lɩmaɣza pɔyɩ-ɩ yɔ ndʊ Anthony Wilden na tɔm ndɩ ndɩ taa yɔ.

Ɛpaza ɛñɩɣ niiye ɛ-takayaɣ kanɛ ka-taa, René Girard tɔm mɔntɔŋ mbʊ yɔ, takayaɣ ŋga yɔ Un allumé qui se prend pour un phare (Kimé 2010), Fransɩɩ sukuli kɩtɛzʊʊ taa René Pommier yɔɔdʊʊ lɩɣʊ wɛʊ tɔm ɛzɩ pɩkɛ mbʊ pʊcɔɖʊʊ ɛyʊ yɔ kɛlɛ pɩfɛyɩ kpayɩ kpayɩ nɛ ekizuu René Girard lɩmaɣzɩyɛ ndɩ ɖɩɖɩ yɔɔ Don Juan yaa Don Quichotte paañɩwa yɔ.