Alpha Blondy, kɛna Seydou Koné hɩɖɛ kɩsɛsɛyɛ nɛ palʊla-ɩ kɔlaɣ fenaɣ kacalaɣ wiye pɩnaɣ 1953 kɛ Timbokro tɛtʊ taa, Kotidivuwari ɛjaɖɛ taa. Ɛkɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖi-taa hendu teyu sɔsɔ nɔɔyʊ nɛ hɛndʊ ndʊ eteu yɔ payaɣ-tʊ se rege. Kʊnʊmɩŋ weyi ɛ-taa ɛkɩlʊ hendu teu yɔ ɩnʊ lɛ: fransɩ, tiwula, pawule nɛ aŋgilisi. Ɛkɛna hendu teyu weyi ajɛya kpeekpe sama camɩyɛ yɔ mbʊ pʊyɔɔ yɔ ɛcɔ ajaɛya sakɩyɛ taa nɛ ɛla hendu teu amʊzzɛ sakɩyɛ.

Alpha Blondy 2007.07.12 003
Alpha Blondy-01

Palʊla Seydou Koné kɛ Timbokro tɛtʊ taa kɛ pɩnaɣ 1953 nɛ pɛkpɛnda pɩya nakʊ. Seydou Koné tanɩɩ siziŋ kɛ ɛ-pɩcatʊ taa mbʊ pʊyɔɔ yɔ ɛɛwɛ e-neze cɔlɔ nɛ ɛ-cozo kɛ palɩ-ɩ nɛ ɛlɛ ñasɩba. Afrika taa lɛ, weyi palɩɣ-ŋ yɔ ɛkɛ halʊ kɔyɔ, ɛ-walʊ yaɣ-ŋ se ɛ-halʊ nɛ yee pɩkɛ abalʊ kɔyɔ, ɛ-halʊ yaɣ-ŋ se ɛ-halʊ. Mbʊ talɩna Alpha Blondy; e-neze halʊ sɩba mbʊ lɛ, e-neze ɛnʊ ɛyaɣ-ɩ se ɛ-halʊ nɛ ɛwɛ-ɩ cʊnʊʊ yɔɔ yem wɩsɩ nɛ ɖoo. Pɔtɔma se: pɩɣa ŋga kacakɩ sʊsa cɔlɔ yɔ ŋga sɩŋna lɔŋ. Mbʊ ɖɔɖɔ talɩna Seydou Koné. Ɛcaɣ akpadɩya cɔlɔ nɛ ɛpaɣlɩ nɛ pɛkpɛlɛkɩ-ɩ teevenim yɔɔdʊ: pɩwɛɛ se ɛyʊ ɛyɔɔdʊʊ teevenim paale, taacɛtɩ tɔm, paa sɩm ɛsɩnda, taaseli.

Pɩnaɣ 1962 kɛ Seydou Koné woba e-ɖoo cɔlɔ kɛ Korogo tɛtʊ taa nɛ ɛlɛ kpaɣ-ɩ nɛ ewona Odiyene tɛtʊ taa, ɖenɖe ɛ-caa lakɩ tʊmɩyɛ kɛ Fransɩ anasayɩna cɔlɔ yɔ. Seydou Koné laba pɩnzɩ hiu peeɖe lɛ ɛkɛna sukuli pɩya cikpema nɛ sukuli kɩtɛzʊ taa mba nɔɔyɔɔ ɖɛyʊ nɛ pakʊmɩ-ɩ hɩɖɛ se Elvis Blondy. Pɩnaɣ ŋga ka-taa kɛ ɛmʊ ɛ-ɖamɩŋ 11 takayaɣ nɛ ɛsʊ Korogo sukuli kɩtɛzʊ taa.

Peeɖe ɛpazɩ hendu teu. Ɛɛsɔɔla aŋgilisi kpɛlɛkʊ pʊyɔɔ kɛ ɛñaɣ pana nɛ ɛyɔɖɩ e-ɖoo nɛ ɛlɛ tisi nɛ ewolo Liberiya ɛjaɖɛ taa se ɛle sukuli Monroviya tɛtʊ taa. Ɛlaba fenasi 13 ɛlɛ ɛkpɛlɛ aŋgilisi kunʊŋ. Pɩla mbʊ lɛ, ɛkɔɖɛyɩ tasɩ: ɛpɩsɩ ɛ-ɛjaɖɛ taa se ɛñɔɔzɩ ɛ-tɩ nɛ ɛɖɛɛ Etazunii taa nɛ ɛla sukulɩ kɩtɛzʊ nɛ ɛkpɛlɛkɩ hendu teu camɩyɛ nɛ ɛtʊlɩ hendu teu kɩgaʊ nakʊyʊ. Ɛɛwɛ nɛ ɛcɔʊ mbʊ yɔ ɛɛwɛɛ eluki hendu sakɩyɛ ɖɔɖɔ.

Alpha Blondy caa kɛ malʊ nɛ e-ɖoo ñɛkɛ krɩstʊ tʊ ɛlɛ ɛ-neze sɩɣza-ɩ camɩyɛ se ɛsɔɔlɩ paa anɩ. Pʊyɔɔ ɖɔɖɔ kɛ e-hendu sakɩyɛ taa eteu ɖama nɩnaʊ tɔm. Kɩyɛna fenaɣ taa kɛ pɩnaɣ 218 taa kɛ ewoba maka. E-hendu natʊyʊ taa ɛlɩʊ ñʊndɩna, ɛzɩ Blaise Compaoré yɔ, pawayɩ nɛ ɛyɔɔdɩɣ ɖɔɖɔ se hɔsɩ lɩzʊ fɛyɩ ɖeu.