Oklahomaa

Oklahomaa kɛna Etaazunii ɛjaɖɛ taa tɛtʊ cikpetʊ natʊyʊ. Nɛ Etazuunii ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ ajɛya cikpena naayɛ nɩɩnɩwa kpɛndɩna nɛ aɖʊ nɔɔ nɛ awɛɛ ɛjaɖɛ kʊɖʊmɖɩyɛ taa kpaɩ. Etaazunii tɔbʊʊ nɛ kabɩyɛ taa se ajɛya kɩkpɛndʊʊ.

Tɛtʊ ndʊ tɩcɔ ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ nɛ tɩta yɔ ndʊ yɔ: Wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ Misuurii nɛ Arkansɔɔ, wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa kiŋ lɛ Mɛkzikii kifalʊʊ, hadɛ kiŋ lɛ Koloraadoo nɛ Kanzasii.

Oklahomaa taa tɛtʊ sɔsɔtʊ payaɣ se Oklahoma City nɛ tɩ-taa ɖɔɖɔ kɛ ɛyaa kɩla ɖɔʊ.

Pamaza Oklahomaa ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ ɖɩ-walanzɩ taa lɛ, panaa se ɖɩ-walanzɩ talɩ ɛzɩ 181 196 km2 nɛ ɖenɖe tɛtʊ ñabɩ wɛɛ yɔ, peeɖe pɩtalʊʊ ɛzɩ 178 023 km2 yɔ nɛ ɖenɖe lɩm ñɛwɛɛ yɔ, peeɖe ñɛwɛʊ ɛzɩ 3 173 km2 yɔ pʊtɔbʊʊ se pɩtalʊʊ ɛzɩ 1.75 yɔ kɛ mɩnɩʊ yɔɔ. Ɛjaɖ ɖɩnɛ ɖɩkɛŋna 28 ñɩnɖɛ ɛyaa ɖɔʊ taa kɛ Etazuunii ajɛya kɩkpɛndʊʊ kpeekpe taa.

Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ nɖɩ kɛŋna ɛjaɖɛ 46 ñɩnɖɛ nɖɩ ɖɩsʊ Etaazunii ajɛya kɩkpɛndʊɣ ŋgbɛyɛ taa yɔ. Ɛlɛ pɩɩkɛ kamɩŋ fenaɣ kɩyakʊ 16 nkʊ wiye pɩnaɣ 1907. Pɩnaɣ 2010 taa paakalɩ kɩgalʊʊ kɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ paana ɛyaa ɛzɩ 3 751 351 yɔ.

Payaɣ Oklahomaa ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ ɖɩ-ñʊʊdʊ se Mary Fallin (R) piyele nɛ komina ñʊndinaa kɔyɔ: James Inhofe (R) nɛ James Lankford (R). Kʊnʊŋ ŋgʊ pakɩlʊʊ yɔɔdʊʊ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ komina tʊma taa nɛ pawɩlʊʊ-kʊ sukulinaa taa ɖɔɖɔ yɔ, ŋgʊ lɛ yɔ Eŋgilisi.