Kinee-Konakrii
Kinee-Konakrii (Guinée-Conakry)
Payaɣ se Kinee-Konakrii yɔ pacaɣ se paɖʊ tʊkaɣ kɛ Kiinee-Piisoo nɛ Kiinee-Ekʊwatɩralɩ pɛhɛkʊ taa. Pɩkɛna Afrika wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa ɛjaɖɛ naɖɩyɛ. Kinee-Konakrii tɛtʊ sɔsɔtʊ payaɣ ɖɔdɔ se Kinee-Konakrii. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩmʊ ɖɩ-tɩ yɔɔ caaʊ kɛ Fransɩ nesi tɛɛ kɛ ɖooo aloma fenaɣ kɩyakʊ naalɛ ŋgʊ wiye pɩnaɣ 1958. Ajɛya looɖo cɔna; Kinee-Konakrii nɛ ata, nɛ ana-yɔ: Kiinee-Piisoo; Senegaalɩ; Maalii; Kootidiivʊwaarɩ; Liiberiya; Siyera-Leyɔɔnɩ nɛ Atɩlantiki lɩŋgamʊʊ.
Kiinee-Pɩsaʊ taa pɔsɩ ɖɔwa nɛ sɩtala ɛzɩ 1300 kɛ mbʊ yɔ. Afrika kpeekpe taa lɛ, pɩwɛ ɛzɩ peeɖe lɩm lɩʊna yɔ mbʊ pɩyɔɔ yɔ ɖɩkpaɣ ɛzɩ Niizɛrɩ pɔɔ yɔ yaa Senegaalɩ ñɩŋga yɑa ɖɔɖɔ Kaambii ñɩŋga kɔyɔ peeɖe sɩlɩɣna. Pɔsɩ nzɩ sɩlɩɣna Kinee-Konakrii pʊʊ ŋgʊ payaɣ se Fʊʊta-Jalɔŋ yɔ kɩ-tɛɛ.
Fʊʊtaa-Jalɔŋ ŋgʊ kɩhaɣ kɩ-lɩm yɔɔ kɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩwɛna laatiɖiki mɩŋ kɛ ɖɩ-ɛjaɖɛ kamaɣ fɛyɩ. Lɩŋgamʊ ŋgʊ payaɣ se Kɔnkʊʊɖe nɛ kɩwɛ tɛtʊ ndʊ payaɣ se Maamʊ yɔ, yaa Kindiya nɛ Koonakiri yɔ, pɩkɛna Kinee-konakrii komina kɛ tʊmɩyɛ sɔsɔyɛ nɛ kɩñakɩ pana se pɩwɛ ɛzɩma yɔ pama lɩŋgamɩŋ pɩɖɔɔ. Pɩnaɣ 1992 lɛ pama lɩŋgamʊʊ nakʊyʊ nɛ pɩwayɩ yɔ pama lɛɛŋ ɛzɩ Kaleta yɔ nɛ halɩ nɛ sɔnɔ komina ɖɩɩna Sʊwapiti ñɩŋgʊ maʊ.
Afrɩka |
Afrika Hadɛ kiŋ • Alizeerii • Aŋgoola • Caadɩ • Cibuuti • Egipiti • Eriitree • Etiyoopii • Kaabɔɔ • Kambii • Kameruni • Kana • Kapʊvɛɛrɩ • Keniya • Kinee-Ekwatoriyaaalɩ • Kinee-Konakrii • Kinee-Pɩsaʊ • Kootidiivʊwarɩ • Koŋo Kinsasa • Kɔngoo-Pirazaaviili • Lezoto • Liiberiya • Liibii • Maalii • Madakasɩkarɩ • Malawii • Marɔkɩ • Moozambiki • Moritaanii • Naajeeriya • Namibi • Nizɛɛrɩ • Peenɛɛ • Purkina Fasoo • Purundi • Pɔcɩwaanaa • Ruwandaa • Sahara Kañɩnbʊsaɣ • Santrafri • Senegaalɩ • Siyeera –Leyɔnɩ • Soomaali • Sudaanɩ • Suudanɩ Hadɛ • Suwaaziilandɩ • Sambii • Sɩmbaabuwe • Tanzanii • Togo • Tuniizii • Ugandaa |