Sudaanɩ Hadɛ Kiŋ
Sudaanɩ Hadɛ Kiŋ ɛjaɖɛ kɛna Afrika nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa ɛjaɖɛ naɖɩyɛ.
| Sudaanɩ Hadɛ Kiŋ Soudan du Sud | |||
 Sudaanɩ Hadɛ tɛlɛŋa | |||
| |||
| Tʋmɩyɛ taa kʋnʋmɩŋ: | . | ||
| Tɛtʋ sɔsɔtʋ: | Cuuba | ||
| Ɛjadɛ kɛ mbʋ yɔ: | . | ||
| Ɛjaɖɛ ñʋʋdʋ: | Ɖajaa Salva Kiir Mayardit | ||
| Ɛjaɖɛ walanzɩ: | 619,745 km² | ||
| Samaɣ ñʋʋ: | 12,340,000 (2015) | ||
| Tɛtʋ hɔɔlʋʋ samaɣ ñʋʋ: | 13.33 km² | ||
| Internet nimaɣ: | . | ||
Ajɛya wena acɔ Sudaanɩ Hadɛ Kiŋ ɛjaɖɛ nɛ ata yɔ ana yɔ: Sudaanɩ Hayi Kiŋ, wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ, Etiyoopi, hadɛ kiŋ lɛ ajɛya naatozo: Keniiya, Ugandaa nɛ Kɔŋgo Kinsasa piyele nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ, Sentiraafriki ɛjaɖɛ.
Sudaanɩ Hadɛ kiŋ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖi-taa pɔsɩ nasɩyɛ tɩŋuna nɛ sɩ-lɩm haɣ -ɖɩ mʊzʊŋ; ɛzɩ pɔɔ ŋga payaɣ se Niili Kɩhlʊmʊʊ pɔɔ yɔ.
Aloma fenaɣ naalɛ wiye pɩnaɣ 2015 taa Suudanɩ Hadɛ Kiŋ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-ñʊʊtʊ Salva Kiir maɣza ɛ-ñʊʊta sɩŋŋŋ nɛ ɛtɔ se pʊwɛɛ se pɛtɛyɩ ɛjaɖɛ nɖɩ ɛzɩ tindima 28 pɩtaakɛ hiu ɖeke mbʊ pʊyɔɔ yɔ, nabayɛ wɛɛ nɛ paahikiɣ mbʊ pʊpɔzaa yɔ. Ɛɛsɔɔla se paa hɔɔlʊʊ ŋgʊ lɛ kɩwɛɛna ɖɔŋ kɩ-tɩ yɔɔ nɛ kɩ-sɩndaa wobu nɔmɔʊ taa.
Ɛlɛ ɛ-lɩmazɩyɛ nɖɩ, ɖɩtacaɣna nabɩyɛ, pɩkɩlɩna kewiyaɣ tɛɛ cayʊʊ kɩpɩnʊ Riek Machar. Mbʊ pʊyɔɔ yɔ mba pakaɖaɣ nɛ kewiyaɣ nɛ pɛkɛ ɛtɛlɛm waa yɔ pɩɩwɛɛ se pakpakɩɣ Suudanɩ hɔɔlɩɣʊ sɔsɔʊ naalɛ ñɩŋgʊ.
Pʊcɔ nɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩmʊʊ ɖɩ-tɩ wɛʊ kɛ hasɩyaɖɛ fenaɣ nakʊ pɩnaɣ 2011 lɛ, Caama ɛjaɖɛ kaatɛma-ɖɩ sɩm mbʊ kɩyakʊ litoozo wiye fenaɣ kʊɖʊɣ ŋga nɛ pɩnaɣ kʊɖʊmaɣ ŋga. Kpɩtaʊ kʊɖumʊʊ wayɩ lɛ, pʊtɔbʊʊ se hasɩyaɖɛ fenaɣ 14 pɩnaɣ 2011 lɛ, paɣtʊ lɩzɩyaa ñʊʊtʊ weyi payaɣ se Joseph Deiss yɔ, ɛyɔɔdɩ kaɣlaa se Suudaanɩ Hadɛ Kiŋ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩkɛ ɛjaɖɛ 193 ñɩnɖɛ kɛ kedeŋa kpeekpe ajɛya kɩkpɛndɩɣ ŋgbɛyɛ nɖɩ payaɣ se ONU ŋgbeye yɔ.
| Afrɩka |
| Afrika Hadɛ kiŋ • Alizeerii • Aŋgoola • Caadɩ • Cibuuti • Egipiti • Eriitree • Etiyoopii • Kaabɔɔ • Kambii • Kameruni • Kana • Kapʊvɛɛrɩ • Keniya • Kinee-Ekwatoriyaaalɩ • Kinee-Konakrii • Kinee-Pɩsaʊ • Kootidiivʊwarɩ • Koŋo Kinsasa • Kɔngoo-Pirazaaviili • Lezoto • Liiberiya • Liibii • Maalii • Madakasɩkarɩ • Malawii • Marɔkɩ • Moozambiki • Moritaanii • Naajeeriya • Namibi • Nizɛɛrɩ • Peenɛɛ • Purkina Fasoo • Purundi • Pɔcɩwaanaa • Ruwandaa • Sahara Kañɩnbʊsaɣ • Santrafri • Senegaalɩ • Siyeera –Leyɔnɩ • Soomaali • Sudaanɩ • Suudanɩ Hadɛ • Suwaaziilandɩ • Sambii • Sɩmbaabuwe • Tanzanii • Togo • Tuniizii • Ugandaa |