Malawii

	Malawii; Malawi
	; Malawii tɛlɛŋa;
; Malawii Kɩɖaʋ kɩdɛɛka	; Malawii Ɛjaɖɛ tɛ tampaɣ
Tʋmɩyɛ taa kʋnʋmɩŋ:	.
Tɛtʋ sɔsɔtʋ:	.
Ɛjadɛ kɛ mbʋ yɔ:	.
Ɛjaɖɛ ñʋʋdʋ:	Lazarus Chakwera
Ɛjaɖɛ walanzɩ:	118,484 km²
Samaɣ ñʋʋ:	16,407,000 (2013)
Tɛtʋ hɔɔlʋʋ samaɣ ñʋʋ:	128.8 km²
Internet nimaɣ:	.

Malawii kɛna Afrika nɛ haɖɛ kiŋ ɛjaɖɛ naɖɩyɛ. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩwɛ Moozambiiki, Sambii nɛ Tanzanii pɛ-hɛkʊ taa.

Ɖooo lɛ, Pɔrɩtigaalɩ mba kaakɛna anasayɩwaa mba paalɛɣ wobu peeɖe yɔ. Pɩɩkɛna alɩwaatʊ ndʊ tɩ-taa pɛpɛdaɣ yomaa yɔ, nɛ cɔɔcɩ ŋgʊ payaɣ se presipiteri yɔ kɩtʊlɩ ɛsɔ sɛtʊ kpaamɩŋ ndɩ ndɩ se pɩhʊʊ ɛlɛ pɩɩsaŋ.

Pɔritigalɩ wayɩ lɛ Piritaaniki mba kpacayaɣna ɛjaɖɛ nɖɩ. Pʊkɔma pɩtalɩ pɩnaɣ 1962 lɛ kɩmʊ kɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ. Banda kɛ komina ñʊʊtʊ kɔlaɣ fenaɣ kacalaɣ wiye pɩnaɣ 1963 ɛlɛ Piritaaniki mba cɔŋnana liidiye nɛ tɔsʊʊ yɔɔ, sɔɔjanaa nɛ ɖiu ɖiu caɣʊ yɔɔ pɩtasɩna tɔm hʊʊ ɖeɖe. Pɩtalɩɣ hasɩ yaɖɛ fenaɣ looɖo pɩnaɣ 1964 kɛ Malawii mʊ kɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ sɩŋŋŋ.

Ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa ɖiu ɖiu caɣʊ kɔma nɛ pɩwɛɛ lɛ, paɖʊ paɣtʊ se pɩnzɩ nanza wayɩ kɛ palɛzʊ ɛjaɖɛ ñʊʊtʊ. Pɩnaɣ 2004 paɖʊza takayasɩ lɛ palɩzɩ Bingu wa Mutharika se ɛkɛna peeɖe ɛjaɖɛ ñʊʊtʊ. Pɩkɔma pɩtasɩ ɖʊzʊʊ pɩnaɣ 2009 ɛlɛ patasɩ-ɩ lɩzɩɣ ɖɔɖɔ.

Ɛsɩba ɖomaɣ fenaɣ kɩyakʊ naalɛ pɩnaɣ 2012 nɛ ɛ-tɛɛ tʊ weyi payaɣ se Joyce Banda. Peter Mutharika yɔ ɛlɛɣzɩ-ɩ. Pɩkɔma paɖʊzɩ takayasɩ ɛlɛ Bingu wa Mutharika ɖalʊ kpaɣ kpelaɣ agoza fenaɣ 31 pɩnaɣ 2014.

Afrɩka

Afrika Hadɛ kiŋ • Alizeerii • Aŋgoola • Caadɩ • Cibuuti • Egipiti • Eriitree • Etiyoopii • Kaabɔɔ • Kambii • Kameruni • Kana • Kapʊvɛɛrɩ • Keniya • Kinee-Ekwatoriyaaalɩ • Kinee-Konakrii • Kinee-Pɩsaʊ • Kootidiivʊwarɩ • Koŋo Kinsasa • Kɔngoo-Pirazaaviili • Lezoto • Liiberiya • Liibii • Maalii • Madakasɩkarɩ • Malawii • Marɔkɩ • Moozambiki • Moritaanii • Naajeeriya • Namibi • Nizɛɛrɩ • Peenɛɛ • Purkina Fasoo • Purundi • Pɔcɩwaanaa • Ruwandaa • Sahara Kañɩnbʊsaɣ • Santrafri • Senegaalɩ • Siyeera –Leyɔnɩ • Soomaali • Sudaanɩ • Suudanɩ Hadɛ • Suwaaziilandɩ • Sambii • Sɩmbaabuwe • Tanzanii • Togo • Tuniizii • Ugandaa